ChúngTa.com

Trên thực tế vẫn có nhiều bạn trẻ quyết tâm theo đuổi con đường hoạt động nghệ thuật chân chính của mình nhưng không ít người lại quyết “ăn thua đủ” như một con thiêu thân lao vào hư danh nghệ thuật, nhưng vì sao như vậy?

Từ định hướng "ngây thơ"

Có dịp đi nói chuyện ở một nhà văn hóa, được làm quen với một nhóm bạn trẻ, mới thực sự hiểu rằng tại sao nghề "họa mi hót" lại hút các bạn đến như vậy. Thật ngây thơ, tôi hỏi: "Sao các bạn thích làm ca sĩ dữ vậy?" Cô bé không ngập ngừng trả lời ngay: "Tại chú hổng biết chứ ca sĩ kiếm nhiều tiền lắm, vui lắm. Tối đi hát, mình được tặng gấu bông, hoa, quà... và cả gối ôm nữa... Chú thấy mấy ca sĩ bây giờ đều lên "xế hộp " hết rồi đó ". Tôi "à " lên một tiếng ngạc nhiên, hỏi tiếp: "Làm ca sĩ cũng khó chứ bộ?" Thằng bé khoảng 15 tuổi có mái tóc vàng hoe nhanh nhẩu đáp: "Miễn mình thuộc lời, vũ đạo đẹp, diễn tốt là ăn rồi...". "Ừ, vậy mà chú cứ nghĩ khó lắm, khổ lắm!". Cô bé nhí nhất nhóm bồí cho tôi một câu đau điếng: "Tại chú già rồi chứ chú mà trẻ coi chừng chú cũng thích làm ca sĩ giống tụi cháu thôi..."

Cả nhóm cười nắc nẻ, trong đó có tôi. May sao tôi cũng được các em thổ lộ để được biết định hướng quá "bèo bọt" của các em khi khát khao trở thành ca sĩ. Nghĩ cũng lạ, sao những vấn đề về đạo đức nghề nghiệp, về việc tự đánh giá chính mình, định hướng sống của một nghề lại không có chỗ đứng trong một chương trình đào tạo như thế nhỉ? Hay là thời buổi vật chất biến những giá trị thật thành ảo - ảo thành thật và cái thật lại "lọt tỏm xuống sông" khi bạn trẻ chỉ nhận thấy những điều quá đơn giản trong một nghề hot hiện nay được xem là phức tạp nhất. Các bạn chỉ có thể thấy được bề nổi của những ca sĩ nổi tiếng mà có biết được không ít ca sĩ triển vọng cũng đang trở thành "con mồi béo bở nằm trên tầm ngắm “giường " của các đại gia, tự bán rẻ mình vì những nhu cầu vật chất! Mấu chết của vấn đề này chính là sự định hướng hời hợt của giới trẻ.

Những khó khăn, thử thách của nghề nghiệp dường như không được chú trọng phân tích, mổ xẻ kỹ lưỡng bởi nhu cầu thị trường cần gấp và nhu cầu của người cần nghề càng gấp hơn nữa. Biện pháp giải quyết những khó khăn, trở ngại ấy được gói gọn trong câu nói chung chung như: "Mai mốt khi va chạm, em sẽ biết cả mà…Quan trọng là phải khôn, phải biết bằng lòng em ạ. Bằng cấp thì được gì? Nếu được đào sâu giữa kỹ năng giao lưu thanh lịch và "kỹ năng giao lưu ăn khách" thì chắc chắn là thời lượng kèm những tiểu xảo sẽ dành cho kỹ năng thứ hai... "

Thương tình nhưng vẫn phải trách các bạn trẻ. Có bao giờ các bạn tự hỏi rằng mình có đủ tố chất để trở thành một ca sĩ thực thụ hay không? Cứ nhớ như in về chuyện một sinh viên đã từng đoạt giọng hát hay ở một trường đại học không được một giảng viên thanh nhạc nhận vào học chỉ vì em có vấn đề về "cổ họng" để thấy nghề nghiệp ấy nghiệt ngã như thế nào. Có giọng hát hay chưa đủ, có ngoại hình cũng chưa thông mà còn phải có một phong cách biểu diễn chuyên nghiệp, có một kỹ năng giao tiếp cộng đồng, tiếp xúc báo chí, kỹ năng xây dựng hình tượng.... mới có thể tồn tại và trụ lại với nghề.

Khi thật giả lẫn lộn thì mọi giá trị đều bị thách đố. Một bạn trẻ cũng từng khát khao trở thành ca sĩ nhưng khi gặp chuyện hỡi ôi thì cay đắng nhận xét: "Người ta muốn cái gì thì đành luyện cái đó vậy! ! !”

Đến tương tác trong văn hóa đa chiều…

Quá dễ đãi trong việc đánh giá nghề nghiệp là điều sai lầm cho những người trong cuộc. Giấy hành nghề có một thời gian rộ lên rồi xẹp xuống, im hơi lặng tiếng! Khá nhiều lớp học nhạc, ca hát, múa, vũ đạo được mở nhan nhản khắp nơi như cuộc nhân bản vô tính mà không được kiểm soát chặt chẽ và toàn diện. Một số danh ca đã nổi lên nhờ các tay bầu sô ca nhạc, các nhà quảng cáo chuyên nghiệp tung hứng...Điều này đã mang đến tình, tiền, danh, lợi, thế giá xã hội cho các ca sĩ, nghệ sĩ kinh doanh làm cho nhiều người "ngốt lên"'!...

Điều đáng tiếc hiện nay là không ít bạn trẻ đã sống thực dụng và quá ảo tưởng về năng lực bản thân. Rất cần những bạn trẻ có đam mê, khát vọng trong sự nghiệp của mình nhưng phải được xây dựng trên thực lực của bản thân. Phải biết ưu điểm và hạn chế của mình để tích cực rèn luyện hơn.

Đến khâu nhận thức về nghề phải xác định nghề này cần những tố chất nào, nhu cầu xã hội ra sao, thu nhập thực tế và những thách thức kèm theo là gì, điều kiện để sống với nghề ra sao...

Thật đáng báo động về sự định hướng giá trị và vấn đề hình thành kỹ năng sống. Có thể nhìn rộng ra khi thấy chính sự chọn lựa sai hướng đi sẽ đẩy cả một cuộc đời đi vào ngõ cụt. Khát vọng làm ca sĩ không có tội nhưng cách thức thoả hiệp để đạt được điều này đã phải đánh đổi những phẩm chất tốt đẹp của con người. Thật đáng buồn thay! Do đó, đừng ảo tưởng về mình hay tự huyễn hoặc mình; đừng mơ mộng thiếu thực tế sẽ làm ta dễ vỡ mộng. Mong rằng các bạn trẻ đang có khát vọng đổi đời, mơ ước tỏa sáng như ngôi sao ca nhạc sẽ biết đi lên bằng chính đôi chân của mình, và phải có bản lĩnh từ chối mọi cám dỗ nguy hiểm!