ChúngTa.com

Chúng ta đang học được rất nhiều khi phân tích thất bại chứ học được rất ít từ những lời tụng ca. Cuộc chiến đấu này không có chỗ cho những người được nuông chiều, quen được ưu đãi, quen được bảo hộ hay kiếm lợi bằng những mối quan hệ bất chính, sống trong những nhà kính được che chắn, không chịu được gió bão.

Gia nhập tổ chức Thương mại thế giới (WTO) sẽ trở thành hiện thực trong thời gian không xa đối với doanh nhân nước ta. Cơ hội to lớn đang mở ra với các doanh nhân Việt Nam, đồng thời, nhưng thách thức không nhỏ cũng sẽ ập đến. Thị trưởng thế giới rộng mở, thuế quan sẽ giảm, hạn ngạch không còn nữa, môi trường kinh doanh sẽ được tiếp tục cải thiện, các quy định pháp luật sẽ phải công khai, minh bạch, dễ dự báo hơn, Hàng hóa sẽ rẻ hơn và đa dạng, phong phú hơn với người tiêu dùng. Đồng thời cạnh tranh sẽ gay gắt hơn trên thị trưởng trong nước và quốc tế đối với hầu hết các sản phẩm, dịch vu, các ưu đãi và trợ cấp trực tiếp trong nước không còn phù hợp với nguyên tắc đối xứ quốc gia sẽ bị bãi bỏ. Một thế trận mới với nhưng biến đối nhanh chóng, mới lạ sẽ xuất hiện và doanh nhân phải nhanh chóng thích nghi. Song, học qua sách vở, qua thầy giảng không bằng và không thay được vừa làm vừa học, học qua thành công và qua thất bại.

Điều đầu tiên cằn tự khắng định với chính mình là hạ quyết tâm và dũng khí xung trận để quyết thắng. Chuyển đổi từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang kinh tế thị trường, từng bước hội nhập, đang ở trong giai đoạn phát triển thấp, doanh nhân nước ta trước phải tự tin, phải biết người, biết mình và sẵn sàng đổi mới trong cuộc chiến đấu này. Doanh nhân phải đối mặt với những đối thủ mới, mạnh hơn, nhiều kinh nghiệm hơn trên thị trường trong nước và thề giới, phải so mình với họ, soi vào họ để biết rõ mặt mạnh, mặt yếu của mình. Và mạnh và yếu không phải vĩnh viễn và không phải ở mọi nơi, có thể họ mạnh ở thành phố mà không mạnh ở nông thôn, có thể họ hơn mình hôm nay nhưng ngày mai mình sẽ vươn lên bằng họ và hơn họ.

Phải theo dõi và phản ứng nhanh nhạy hơn trước những diễn biến của thị trườngvà của các nước, phải nghiên cứu thị hiếu và điều kiện đặc thù của từng quốc gia, quy định pháp luật, tiêu chuẩn kỹ thuật về vệ sinh, chất lượng, lao động, đo lường… Hiệu quả về thời gian là một tiêu chuẩn mới rất khắt khe. Không có phần thưởng nào cho người đến sau và không có thị trường cho người đến chậm. Doanh nhân phải đổi mới và thích nghi với đòi hỏi mới. Và cả nước phải chuyển mình, bộ máy nhà nước phải đổi mới để hổ trợ doanh nhân.

Triết lý ởđây là phải coi mỗi thất bại là một cơ hội để học và vươn lên chứ không phải là một thảm họa. Phải có bản lĩnh của sắt thép chứ không như mảnh kính, mỗi một nhát búa nện vào chỉ làm cho chúng ta cứng rắn lên chứ không thể bị tan vỡ như mảnh kính. Và chúng ta học được rất nhiều khi phân tích thất bại chứ học được rất ít từ những lời tụng ca. Và ngay khi bị phá sản cũng không phải là thảm họa, đó là sự "tàn phá sáng tạo". Nhà xưởng, máy móc, người lao động vẫn còn đó, cần có ý tưởng mới, dũng khí mới, tiền vốn để lại làm lại một lần nữa, tốt hơn, có hiệu quả hơn. Cuộc chiến đấu này không có chỗ cho những người được nuông chiều, quen được ưu đãi, quen được bảo hộ hay kiếm lợi bằng những mối quan hệ bất chính, sống trong những nhà kính được che chắn, không chịu được gió bão. Doanh nhân hãy coi việc đi vào nơi gió bão như đi vào cõi bình yên vì thương trường tất yếu là dông bão, là phải vượt lên đối thủ Và hay coi việc phải trả "học phí" là việc bình thường, thậm chỉ hy sinh, mất mát là khó tránh khỏi.

Quyết tâm đó phai trớ thành quyết tâm của cả tập thể doanh nghiệp, xây dựng tác phong làm việc mới, phải trực 24/24 giờ nếu như xuất khẩu sang Bắc Mỹ vì chênh lệch mũi giờ, phải thành thạo trong giao dịch qua mạng...Tổ chức lại và cơ cấu lại doanh nghiệp là điều tất yếu.

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy là điều tất yếu. Chấp nhận những quy định và điều kiện kinh doanh mới, đối tác và đối thủ mới, doanh nhân chúng ta phải chuyên cách suy nghĩ từ “ai thắng ai” sang “cả hai bên cùgn thắng” (win-win). Thươngtrường là chiến trường nhưng có những quy luật rất khác so với chiến tranh một mất một còn bằng súng đạn. Phải từ bỏ nếp suy nghĩ phải giết hạ đối thủ để thắng bằng mọigiá mà phải tỉnh toán giữa lợi ích và chi phí, vừa hợp tác vừa cạnh tranh, tìm bạn và đối tác để tạo thêm thế mạnh cho mình. Hãy hợp tác bằng cách đem lại lợi ích cho đối tác trong khi tìm kiếm lợi nhuận cho mình. Chính lợi ích, hai bên cùng có lợi, gắn kếtlợi ích, chia sẽ lợi ích, phát huy thế mạnh của mỗibên là triết lýgắn kết để hợp tác lâudài trong khi vẫn phải cạnh tranh.

Hợp tác, liên kết là đứng trên vai những người khổng lồ, doanh nhân hãy liên kết với ngân hàng, Viện nghiên cứu trường Đại học, tìm thầy, mướn thợ để vươn lên. Hợptác trong mọi khâu từ sản xuất đến tiêu thụ vì không ai có thê tự mình làm lấy mọi việcmột cách có hiệu quả. Hợp tác, chữ tín là xu thế của hội nhập.

Và nếu lượng sức không thắng được đối thủ thì tránh ra một bên không đối đầu trực diện với họ, tìm thị phần khác, nhóm khách hàng khác, làm khác so với đối thủ. Họ mạnh về nước giải khát có gaz thì ta làmnước dừa, nước mía, trà ướp hoa nhài, nước râu ngô...Họ làm hàng giá rẻ hơn ta thì ta làm mặt hàng sang trọng hơn họ, nhằmvào đối tượng khách hàng khác họ. Thắng mà không can đánh mới là thắng của trítuệ.Tổ tiên chúng ta đã dạy "lấy yếu thắng mạnh, lấy ít địch nhiều”, tức là phải huy động trí sáng tạo, phải làmkhác họ và hay hơn họ. Và không loại trừ tình huống phải bắt tay với đổi thủ để chia sẻ thị trưởng.Không cần và không nên tạo ra đối thủ không cần thiết để tiêu phí sức lực quý báu trong thương trường này.

Chúng ta cũng phải từ bổ nếp suy nghĩ “sản xuất là quyết định" như trước đây, từ bỏ thói quen sản xuất theo quán tính, theo ýmuốn chủ quan, theo máy móc, nguyên liệu đang có sẵn. Ngày nay, thị trường, khâu phân phối là quyết định. Nếu chưa có thị trường, chưa có hợp đồng, cứ sản xuất theo kiểu của người bán hàng xén thì tự mình gây tai họa cho mình. Trung Quốc đã cung ứng đến 80% hàng hóa cho Tập đoàn Wal-Mart khổng lổ của Hoa Kỳ đe họ tiêu thụ hàng hóa cho Trung Quốc trên toàn thế giới. Trong khi đó Trung quốc tự xây dựng những Tập đoàn phân phối hiện đại của mình. Và mới đây, cả Wal-Mart lẫn BigC đã bán lại chuỗi siêu thị của mình ở Hàn Quốc là một bài học cho thấy các nước đến sau có thể vươn lên nếu như có lộ trình và phương pháp đúng đắn.

Với tư duy mới, các doanh nhân sẽ có thể hợp tác với những doanh nhân đủ mọi màu da, sử dụng các ngôn ngữ khác nhau, có tôn giáo và văn hóa khác nhau. Doanh nhân phải tự trang bị cho mình năng lực giao tiếp, ngoại ngữ, chuẩn bị kỹ càng cho các cuộc đàm phán, cho từng hợp đồng đểkhông bị trả những học phí không đáng có.

Chúc cho doanh nhân Việt Nam với tư cách là một thành viên của WTO mạnh bước ra đại dương và quyết chiến, quyết thắng trong cuộc chiến đấu hào hùng này.