ChúngTa.com

Đó là kết luận mới được công bố trong những nghiên cứu của các nhà khoa học từ Trường đại học Tổng hợp Yale, Denver (Mỹ) và Trường Đại học Tổng hợp Do Thái ở Jerusalem. Hạnh phúc và khát khao hạnh phúc thái quá có thể làm ảnh hưởng tiêu cực tới tâm lý, đầu độc cuộc sống và thậm chí làm giảm tuổi thọ của con người.

Kết luận trên được đưa ra trên cơ sở những thống kê thực tế. Các nhà khoa học đã xác định được rằng, những người mà thời thơ ấu được đánh giá là lạc quan và vui vẻ tính trung bình lại sống không lâu bằng những người tính khí ủ rũ hơn họ. Cảm giác đang hạnh phúc quá cũng gây nên những vấn đề có hại cho con người.

Bởi lẽ, đó là cảm giác dễ làm chúng ta mụ mị, dễ khiến chúng ta trở nên quá vô tư lự và dễ gây ra những hành động mạo hiểm. Mà trong các trường hợp mạo hiểm thì bao giờ cũng kèm theo những chuyện không may, rốt cuộc sẽ làm cuộc sống chúng ta không được kéo dài như mong muốn.

Những cuốn sách dạy bảo chúng ta làm những gì để trở nên hạnh phúc thực ra lại lợi bất cập hại. Đọc xong những cuốn sách này, độc giả tưởng mình đã biết hết bài và thi nhau truy đuổi hạnh phúc, nhưng rốt cuộc lại bị thất bại nhiều hơn thành công và vì thế, sẽ cảm thấy thất vọng nhiều hơn hy vọng. Đúng như tiền nhân đã nói, chấp nhận sự bất hạnh có lẽ còn ít đau khổ hơn cầu cạnh hạnh phúc…

Một vấn đề khác là, cảm giác hạnh phúc quá lắm khi khiến chúng ta bị rơi vào những tình huống khó xử: nhiều khi chúng ta không dám bộc lộ nó ra ngoài vì không muốn làm buồn thêm những bạn bè bất hạnh hơn mình, hoặc không muốn những người khác đố kị với sự may mắn của mình.

Và chính vì thế nên nó lại gây nên dư vị khó chịu cho chính những người đang hạnh phúc nhưng không thể bộc lộ nó ra ngoài. Hơn nữa, những người đang hạnh phúc đều bị suy giảm năng lực sáng tạo. Chân lý này có lẽ được thấu hiểu hơn cả ở các nghệ sĩ. Không ngẫu nhiên mà các nhà thơ thường thành công hơn khi thất tình. Có thể nêu ra đây một ví dụ: đó là nhà thơ Nga Xôviết Konstantin Simonov.

Lúc về già, có lần Simonov tâm sự rằng ông chỉ thực sự là thi sĩ khi yêu nữ nghệ sĩ Valentina Serova bằng một tình yêu đầy đau đớn và hoài nghi. Nữ nghệ sĩ này đã làm ông quay quắt bởi những rối lẫn và cảm giác bất an. Nhưng cũng chính vì thế mà Simonov trong nỗi bất hạnh đó đã viết nên được những vần thơ trác tuyệt của mình, như Đợi anh về hay bài thơ sau đây:

Cũng đồng suy nghĩ với Simonov là danh họa người Do Thái Mark Shagal. Ông đã hình dung về tình yêu không phải là cội nguồn hạnh phúc mà là những đau đớn trống vắng đã giúp ông sáng tạo:

Yêu chỉ đơn giản vì yêu, không quá mong được yêu lại. Yêu mà không cầu cạnh hạnh phúc, thế mới may ra được hạnh phúc. Không ngẫu nhiên mà các nhà khoa học đã khuyên chúng ta rằng, hãy chấm dứt những lo lắng về việc chúng ta phải hạnh phúc. Không mong cầu hạnh phúc thì may ra mới có cơ hội được hạnh phúc thực sự.

Có điều, dù thế nào chúng ta cũng không được mất lòng tin vào điều tốt đẹp tất yếu tồn tại trên đời, vào sự "gái có công chồng chẳng phụ", vào việc “ở hiền sẽ gặp lành”. Đúng như tinh thần trong bài thơ Gửi người đang ở trên đườngcủa một nữ sĩ Nga, Margarita Aliger:

Tháng 5/2011

Mới đây, Tổ chức quốc tế Hành động vì hạnh phúc" (Action for Happiness) đã đưa ra 10 nguyên tắc mà nếu thực hiện chúng, con người có thể cảm thấy mình hạnh phúc. "Mục tiêu của chúng tôi là hình thành một phong trào quần chúng toàn cầu để thay đổi một cách căn bản phong cách sống trong xã hội hiện đại", - văn kiện thành lập tổ chức này nhấn mạnh.

Theo lời giới thiệu, đại diện của Tổ chức Hành động vì hạnh phúc, GS Richard Layard nói: “Bất chấp những tiến bộ vật chất diễn ra suốt 5 thập niên gần đây trong thế giới công nghiệp, con người vẫn không trở nên hạnh phúc hơn mà ngược lại, đã xuất hiện thêm những nỗi lo và nỗi thất vọng mới. Mục tiêu của phong trào là thay đổi tình hình kém lành mạnh này”.

Tổ chức này được thành lập ở London vào tháng 11/2010 bởi các đại diện của thế giới khoa học Anh. Tuy nhiên chỉ tới giữa tháng 4/2011, tổ chức này mới được chính thức công nhận. Hiện nay đã có gần 4.500 người từ 60 quốc gia tham gia.