Ứng dụng đạo Phật vào việc xử lý tranh luận

08:50 CH @ Thứ Hai - 22 Tháng Hai, 2021

Con người lạ lắm. 5 người thì 10 ý. Nên việc bất đồng quan điểm thường xuyên xảy ra. Ngoài đời vậy, giữa các tôn giáo cũng vậy, mà trong cùng một tôn giáo cũng vậy.

Tranh luận có mặt tốt, vì nó giúp mình làm sáng tỏ nhiều vấn đề. Nhưng phải thừa nhận, mặt xấu nhiều hơn, dễ gây rạn nứt tình cảm, anh em đôi khi còn chẳng nhìn mặt nhau nữa.

Đạo Phật xử lý vấn đề này như thế nào?

1. Đức Phật giảng, khi mình chưa thành đạo, thì chớ nên bảo chỉ quan điểm này đúng, ngoài ra là sai lầm.

Mình đã thành đạo chưa?

Nếu chưa, đừng vội khẳng định điều gì hết. Phải luôn tâm niệm rằng, điều mình biết còn ít, điều chưa biết còn nhiều, điều đã biết có thể sai.

2. Nếu trong một giới hạn nào đó, mình có thể chắc chắn một cách tương đối, điều này mình biết là đúng. 

Vậy hãy nghĩ thêm:

- Mình nói điều này ra có lợi ích gì không?
- Có đúng thời điểm không?
- Mình nên nói bằng cách nào?

Những điều trên rất quan trọng. Mình nói mà không lợi ích cho người, cho mình, thì nói làm chi? Một người đang trong cơn giận dữ, thì ít nghe người khác nói lắm. Hãy đợi họ bình tâm lại. Nội dung nói tuy quan trọng, nhưng cách nói, thái độ nói cũng quan trọng vô cùng.

3. Dưới con mắt nhân quả, thì không có Đúng, Sai, Phải, Trái. Mọi người, kể cả chúng ta, đều là những con rối của nhân quả. Chịu sự chi phối của nhân quả.

Vậy thì làm gì có ta đúng, người sai.

Hiểu được như vậy thì ít tranh luận lắm.

4. Đức Phật dạy lòng từ ra sao nào? Không làm khổ mình, khổ người.

Giờ họ đang tin vào tư tưởng kia. Thì mình chỉ trích làm chi? Trừ khi tự họ có những thắc mắc đem qua hỏi mình, thì mình nói. Chỉ trích lòng tin của một người, chẳng phải khiến người đó khổ sao?

Mà chắc gì lòng tin mình đã đúng.

5. Nếu cuộc tranh luận đã xảy ra, thì đức Phật dạy như vầy:

- Bây giờ, chúng ta hãy tạm đặt những vấn đề bất đồng sang một bên, bắt đầu bằng những gì đồng thuận.

Anh chủ trương thiện như thế nào? Thiện mang lại lợi ích gì? Cách áp dụng thực tế như thế nào?

Mình chủ trương thiện thế này, mang lại những lợi ích này, cách thực hiện như thế này.

6. Nếu chúng ta chỉ nói chuyện dựa trên những gì mình đã thực chứng, thì cuộc đời này ít cãi lộn lắm.

FacebookTwitterLinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Một luận án tiến sỹ về cuộc chiến tranh Biên giới 1979

    19/02/2019Ngân Xuyên (dịch)Đó là luận án mang tên: "Haunted Borderland. The Politics on the Border War against China in post - Cold War Vietnam" ("Vùng biên ám ảnh. Những chính sách về cuộc Chiến tranh Biên giới chống Trung Quốc ở nước Việt Nam thời hậu chiến tranh lạnh"). Tác giả luận án là Juhyung Shim (Hàn Quốc)...
  • Vì sao người Việt thích công kích cá nhân khi tranh luận?

    09/07/2021Công kích cá nhânlà một dạng nguỵ biện phổ biến trong tranh luận đặc biệt là trong những cuộc tranh luận giữa người Việt với nhau ngoài đời lẫn trên mạng xã hội. Đối với những người tôn trọng lý lẽ khi tranh luận, công kích cá nhân là loại nguỵ biện bị khinh rẻ nhất vì nó hoàn toàn không dựa trên lý lẽ, biến vấn đề cần tranh luận thành mâu thuẫn cá nhân và gây tổn thương sâu sắc cho đối phương...
  • 9 câu ngụy biện điển hình của người Việt

    20/07/2020Quang MinhCó một thói quen rất nguy hiểm mà người Việt thường xuyên sử dụng trong giao tiếp, đó là thói quen ngụy biện. Thói quen này đã lây nhiễm một cách vô hình từ giao tiếp thường nhật, từ tâm lý thắng thua khi tranh cãi, và nhất là trong cộng đồng mạng…
  • "Cái tôi" dưới sự nhào nặn của truyền thông đại chúng

    04/08/2019Nguyễn Thu GiangTheo quan sát của tôi, hiện nay, hễ đã nói về “cá tính riêng” của giới trẻ thì y như rằng, người ta lại kèm theo một tiếng thở dài - như thể thời cuộc đã xoay vần đến độ chúng ta buộc phải chấp nhận giới trẻ, dẫu biết rằng họ thật là nông cạn. Treen đà ấy, nhận định “cái tôi” (dù để phê phán hay ngợi khen) thường nhanh chóng rơi vào lĩnh vực đạo đức học, vì hầu hết đều đặt “cái tôi” trong thế đối lập với Cái Tập thể hoặc Cái chung.
  • Thói tật và vượt qua thói tật trong tranh luận

    23/06/2019Nhà văn InnasaraDo quá ham thắng, hay phần nào đó – do sợ bẽ mặt trước đám đông, lắm lúc người tham gia tranh luận trở thành ngụy biện, từ đó đẩy cuộc tranh luận vào ngõ cụt, khi quay sang tấn công cá nhân đối phương...
  • Học sinh Việt Nam 'lười hỏi, ngại tranh luận'

    17/06/2019Mạnh TùngNiềm hứng thú trong học tập cho người học đến từ việc đặt câu hỏi trước mọi vấn đề, thay vì cách dung nạp kiến thức một chiều...
  • Nghĩ về một thái độ tranh luận

    27/06/2018Trần Văn ChánhTrong sinh hoạt học thuật-tư tưởng, tranh luận dưới hình thức phản biện giúp làm sáng tỏ các lẽ phải trái, hoặc sự kiện đúng sai, từ đó các bên tham gia và những người quan sát bên ngoài có thể điều chỉnh lại nhận thức ban đầu của mình cho những vấn đề đang được xem xét...
  • "Văn hóa tranh luận là kết quả của một quá trình lâu dài"

    27/05/2018Khi tham gia tranh luận, mà người ta chỉ cố gắng huy động mọi thủ đoạn để “hạ gục đối thủ” thì giá trị học thuật là một khái niệm xa xỉ. Đừng trông đợi giá trị học thuật từ một cuộc tranh luận văn học mà ở đó có quá nhiều bài viết dựa trên suy đoán cảm tính, hồ đồ trong tiếp nhận và xử lý tài liệu, rồi chụp mũ, dựng hiện trường giả, đoạn chương thủ nghĩa...
  • Người Việt và văn hóa tranh luận

    15/05/2018Sưu tầmCó những cuộc tranh luận rất gay go nhưng luôn trong hòa khí, với kết thúc bằng những đồng thuận không có bởi áp đặt, cũng như không xảy ra sứt mẻ quan hệ giữa những người tham gia. Người ta học được gì đó mới trong mỗi nội dung mà mình tranh luận. Điều đó chỉ có thể xảy ra khi các bên tham gia tranh luận có văn hóa tranh luận...
  • Văn hóa tranh luận

    07/01/2018Tôn MinhĐây là một phạm trù văn hóa cần và buộc phải có trong một xã hội có ý thức và muốn có sự phát triển văn minh...
  • 14 bí quyết để luôn chiến thắng trong các cuộc tranh luận

    21/11/2017Trong giao tiếp đôi khi không tránh khỏi những cuộc tranh luận, thường là do cái tôi của mọi người quá lớn và hậu quả của các cuộc tranh luận này là làm mất thời gian, thậm chí còn làm sứt mẻ tình cảm. Tuy nhiên đôi lúc các cuộc tranh luận cũng đem lại lợi ích, chẳng hạn tăng cường khả năng thăng tiến hoặc sự phát triển về mặt tinh thần cá nhân bạn...
  • Văn hóa tranh luận

    14/11/2017Thủy Hoài... không phải văn hóa tranh luận trong doanh nghiệp nào cũng được hiểu đúng và áp dụng có hiệu quả. Không phải quan điểm nào cũng đưa ra tranh luận cũng đúng nhưng với một tập thể có nhiều sáng kiến, quan điểm khác nhau sẽ luôn là một tập thể mạnh và sôi động...
  • Khi tranh luận không dựa trên tri thức

    28/06/2017Văn ĐoànKhông một ai chịu nhận ra rằng chúng ta cần học hỏi thêm gì để bước vào một cuộc tranh luận, chỉ trích và cũng không một ai dám nhận diện chính mình là một phần cấu thành một cộng đồng hễ cứ bàn về triết học thì ai cũng nghĩ mình là Jean Paul Sartre, Schopenhauer…
  • Tản mạn về tranh luận

    24/04/2017Nguyễn Thị HậuTự do bày tỏ chính kiến còn là nhân cách người trí thức. Khi quan điểm, cách nhìn khác nhau thì tôn trọng sự khác biệt, tranh luận vì mục đích tìm chân lý chứ không hơn thua “lấy ngôn đè người”, không bao giờ cố có tiếng nói cuối để làm “người thắng cuộc” trong sự hãnh tiến. Không nấp vào số đông để đàn áp ý kiến thiểu số...
  • Tranh luận mở để dân lựa chọn lãnh đạo tối cao của đất nước

    28/09/2016Hoài HươngMàn tranh luận đối đầu trực diện này được đánh giá là đóng vai trò then chốt trong chặng nước rút cuộc đua vào chiếc ghế quyền lực nhất Nhà Trắng và là cuộc quyết đấu lịch sử với số lượng khán giả ước tính lên tới 100 triệu người trên khắp thế giới...
  • Cách tranh luận online

    09/06/2016Lê Ngọc SơnTranh luận tốt sẽ làm nảy nở và bồi đắp tri thức và chân lý cho một cộng đồng/dân tộc. Tranh luận dở, sẽ dẫn đến các bế tắc, tạo ra các ẩn ức và tàn phá các mối quan hệ trong cuộc sống, thêm nữa nó là lực cản của sự phát triển xã hội...
  • Phan Khôi và những cuộc tranh luận về Truyện Kiều những năm 1920 - 1930

    05/08/2015Lại Nguyên ÂnNhững năm 1920-1930, trên báo chí ở ba miền Việt Nam đã nổ ra khá nhiều cuộc tranh luận xung quanh “Truyện Kiều” của Nguyễn Du. Một số công trình nghiên cứu và tư liệu nhiều năm qua đã đề cập đến những tranh luận ấy. ..
  • Kỹ năng tranh luận - Đánh giá từ các huấn luyện viên của Hồng Kông

    24/10/2014Ariel ConantMặc dù như thư ký Carrie Lam ChengYuet-ngor bình luận rõ ràng rằng “nó không phải là 1 cuộc tranh luận”, Young Post đã thu thập ý kiến từ những người có kinh nghiệm trọng tài để nghe các ý kiến của họ xem ai là người chiến thắng nếu buổi nói chuyện là cuộc tranh luận thông thường...
  • Nhân tranh luận tại Quốc hội, tản mạn về lập luận

    21/10/2013GS. TS. Nguyễn Đức DânMột nguyên lý sư phạm cho nền giáo dục tiên tiến: cấp cần câu chứ không cho cá. Cái cần câu cấp cho người học là phương pháp độc lập tư duy, đánh giá, phát hiện và giải quyết vấn đề. Trước hết, đó là phương pháp tư duy phản biện mà cốt lõi là lý thuyết lập luận. Khi có thói quen tư duy phản biện, hiện tượng được nhìn nhận, đào sâu tới gốc rễ của nó. Hơn ai hết, giới nghị sĩ phải rèn luyện về lập luận...
  • Tranh luận

    25/06/2011Nguyễn Tất ThịnhXưa nay những cuộc tranh luận đều là một nhu cầu sinh hoạt rất cần thiết trong đời sống xã hội, như một nhu cầu tự thân của xã hội xử lý đúng hơn với chính những nội dung khác nhau trong chủ đề được tranh luận đó, cùng với đó là nhu cầu phát triển nhận thức của những người tham gia( đặc biệt là những học giả hay những người có hiểu biết, có quan tâm khác nhau... )
  • xem toàn bộ