Quyền Lực... như thế nào?
Nhân loại đi trong hành trình tiến hóa mọi nhẽ, nhưng trên con đường đó là tìm kiếm, tranh đấu …tăng cường Quyền Lực cho mình( cá nhân hay tổ chức) ! Rôi chúng ta đã nghe đến các khái niệm ‘tập Quyền Lực Cứng và Mềm’….Trong đối thoại mới, vừa qua( với các nhà quản lý doanh nghiệp, với bạn hữu giảng viên…) tôi trả lời ba câu hỏi về Quyền Lực…(tôi không bao giờ thích ‘tầm chương trích cú’ mà luôn hướng tư duy của mình đến cách kiến giải sâu rộng hơn để hữu ích hơn với người mất công hỏi mình)
1. Ông nghĩ thế nào về Quyền Lực?
Chúng ta biết đến 5 loại Quyền Lực:
1. Quyền Lực tổ chức (theo vai trò chức danh trong một tổ chức pháp nhân)
2. Quyền Lực tôn giáo (sở hữu hệ thống truyền bá học thuyết về tín điều)
3. Quyền Lực tri thức(mang những năng lực tri kiến và giải pháp trên cơ sở học thuật)
4. Quyền Lực truyền thông (năng lực phổ biến thông tin chân thực và có giá trị)
5. Quyền Lực Xã hội (uy tín về quan điểm và tiếng nói đối với Xã hội).
Hẳn nhiên cả 5 đều lớn nhỏ cùng với mức độ về quy mô ảnh hưởng trong đời sống Xã hội của Nó. Hết thảy đều gắn với hai chữ chung đó là cần đạt đến sự CHÍNH DANH & TÍN NHIỆM cao của công chúng, cộng đồng. Có thể một vài hay cả 5 loại Quyền Lực trên hội thành Một ở cá nhân hay tổ chức nào đó. Nếu vậy thì hiệu dụng, hiệu ứng, hiệu quả sẽ rất to lớn( lay sông chuyển núi được). Ngược lại ai, tổ chức nào tuy có 1 trong 5 Quyền đó, nhưng mâu thuẫn với các Quyền còn lại của người khác, tổ chức khác, thì chính Nó rất có vấn đề( thậm chí là phản động) , sẽ tự gây khó khăn, tất bị suy yếu… Nó nên khôn ngoan biết cách hợp tác tốt với những Quyền còn lại. Nhân dân luôn mong rằng : 5 loại Quyền Lực trên cùng hiện hữu, thống nhất trong hệ thống quản lý Nhà nước! Được thế mới kết hợp sử dụng tốt nhất có thể hai ‘Tập Quyền Lực Mềm & Cứng’ của một Quốc gia.
2. Cá nhân hay tổ chức có QuyềnLực( thuộc một trong 5 như thế) thì có thể được đo, hoặc cảm nhận như thế nào về khía cạnh Xã hội?
Như tôi đã nói, đó là hai chữ (viết hoa) ở trên. Được thể hiện cụ thể bởi 5 tiêu chí nhận dạng như sau : tính hợp pháp (sự thành lập và quá trình hoạt động của Nó có đúng pháp luật hay không , hay là Nó giả vờ, đứng trên hoặc trái hiến pháp) + tính minh bạch(Nó có thể công khai, sẵn sàng giải trình, có giám công bố mọi điều thuộc về Nó hay không) + tính hữu ích (sứ mệnh, mục tiêu, phương pháp, kết quả của những gì Nó hoạt động, đã và đang làm, hay tham gia có lợi cho Xã hội hay không) + tính dẫn dắt (Nó thu hút, tập hợp, định hướng, tổ chức được một cách tự giác, có kỉ luật, theo cách tiến bộ cho các nhóm người khác nhau không) + tính ảnh hưởng(Nó có thể có tiếng nói quan trọng, đáng tham khảo, phải tính đến, thậm chí có tác dụng như trọng tài trong các quan hệ khác với các bên) … Cá nhân hay tổ chức mang 1 trong 5 Quyền Lực nói trên mà bị đánh giá kém trong 5 tiêu chí này nhưng lại vẫn tồn tại…thì thấy được rằng Xã hội dung chứa Nó đã bị rất yếu kém, hẳn nhiên Nó muốn tạo ra Xã hội như thế để Nó tiếp tồn tại. Hậu quả là cuộc sống Xã hội dần suy thoái, mất đề kháng với cái xấu, và ‘tính Maphia’ sẽ tràn vào các quan hệ và hoạt động của Xã hội (Maphia là sự hình thành ‘Quyền Lực tối’ của một số nhóm người trên cơ sở 5 Quyền Lực Nói trên không hòa hợp, bất hợp tác, thậm chí triệt tiêu nhau… Maphia giỏi mua chuộc để thao túng các loại Quyền Lực trên)
3. Vẫn nhiều ý kiến cho rằng : Quyền Lực luôn có khuynh hướng đi cùng với Quyền sở hữu…Hiểu điều đó như thế nào?
Một cách truyền thống, cũng như tự nhiên tất yếu từ chính mưu cầu của từng Quyền Lực luôn là như vậy! Được thế Quyền Lực mới trở thành 'hoàn toàn' chi phối! Ví dụ Quyền Lực tổ chức, khi đã có, Nó muốn mạnh lên, sẽ tìm cách đi đến sở hữu chính toàn bộ tổ chức của Nó và các tổ chức khác còn lại…thậm chí muốn sở hữu cả 4 Quyền Lực kia nữa( bằng những cách thuộc sở trường của Nó) ….dần dà Nó muốn sở hữu tất cả…. Nói hình ảnh nhưng rất đúng rằng : Quyền Lực( dù loại gì) thì con cháu của Nó là Quyền sở hữu, sinh đàn nở đống( mang gene của Nó). Nhưng tiềm năng kinh tế và các nguồn lực Xã hội là hữu hạn, là ngày càng khan hiếm. Trong khi khuynh hướng ‘Tham Sân Si’ của các Quyền Lực là như vô hạn. Vậy phải khống chế chúng. Do đó chúng ta lại phải cùng quay lại vận dụng 5 tiêu chí tôi nêu ở trên về hai thuộc tính( CHÍNH DANH & TÍN NHIỆM) của Quyền Lực để đưa Nó vào ‘hình pháp’ của 5 công cụ là : giám sát, đánh giá, thanh lọc, định vị, bổ nhiệm của Xã hội. Đừng bao giờ mong ‘tính tự giác’ của Quyền Lực( rằng Nó: sẽ mềm hơn, càng hiền đi, tự bớt Nó đi) , đó là ảo tưởng tai hại của các xã hội nông nổi, duy tình, kém lý trí. Xã hội phải mạnh ( dân trí cao, dân chủ rộng, dân quyền lớn) để áp nó vào ‘khuôn khổ + chế độ’ tất yếu. Quyền Lực như thế nào là do môi trường xã hội của Nó!
Đừng đề Nó tung tác! Hãy làm Nó phụng sự Xã hội và Quốc gia!
Nội dung khác
Tại sao con người cần phải học?
15/09/2016Nguyễn Hữu ĐổngTìm kiếm danh phận
22/07/2011Nguyễn Văn Trọng7 phát hiện bất ngờ sau khi đọc nguyên tác "Hành trình về phương Đông"
03/08/2023Thái Đức PhươngNói với các doanh nhân: "Đỉnh của bạn đâu" để có được...
03/08/2023Nguyễn Tất ThịnhThiên thần” vỗ về những đêm dài thao thức.
03/08/2023Tiểu Mai"Đỉnh Ngu" từ Hiệu ứng Dunning & Kruger
05/06/2022Ngọc HiếuHoài cổ là đi tìm vẻ đẹp trót bỏ quên
08/06/2019Linh HanyiBệnh sùng bái thần tượng và sự rối loạn của giáo dục
05/04/2019Hư học hư làm, hư tài
16/04/2014Có khi bi quan khi nhìn vào thực trạng văn hóa
12/04/2016Hồng Thanh Quang (thực hiện)7 nguyên tắc sống bất di bất dịch của Đại bàng
24/12/2015