ChúngTa.com

>>Cuộc Duy Tân Minh Trị lần thứ hai của nước Nhật...

Đổi mới hoàn toàn quốc sách nhập cư

Xuất phát từ thực tế số dân bị giảm và thiếu lao động, Nhật sẽ buộc phải chuyển đổi từ một quốc gia không tiếp nhận dân di cư trở thành quốc gia tiếp nhận dân di cư. Đây là một cuộc cải cách lớn chưa từng có, động chạm tới tập quán cả nghìn năm của dân tộc.

Bản kiến nghị của 80 nghị sĩ nói trên vạch rõ lý do của cuộc cải cách đó: lần đầu tiên trên thế giới, Nhật Bản bắt đầu trở thành xã hội già hóa và tiến sang thời đại số dân giảm dần. Theo ước tính của Chính phủ, 50 năm sau, số dân Nhật sẽ chỉ còn bằng 2/3 hiện nay; nếu như vậy thì đất nước sẽ biến đổi, sức sống của xã hội bị khô kiệt.

Sự thay đổi dân số một nước quyết định bởi ba yếu tố chính là tình hình sinh đẻ, tử vong của dân trong nước và sự di chuyển dân cư quốc tế.

Để đối phó với nạn số dân giảm dần, chính phủ cần ra sức nâng cao tỷ lệ sinh con và cung cấp đầy đủ dịch vụ nuôi dạy trẻ; nhưng theo các chuyên gia thì dù chính sách này có hiệu quả đi nữa cũng cần thời gian thực hiện rất lâu.

Bởi vậy, ngoài việc tiếp nhận dân nhập cư từ nước khác ra, Nhật Bản không còn biện pháp hữu hiệu nào khác để giải quyết cuộc khủng hoảng dân số.

Muốn tiếp tục sinh tồn, nước Nhật phải trở thành một “quốc gia quốc tế” được thế giới công nhận, mở cửa đón nhận dân nhập cư từ nước ngoài, tức thực thi chính sách “Di dân lập quốc”, biến Nhật thành quốc gia có sức sống bừng bừng.

Bản kiến nghị vạch rõ: - trong vòng 3 năm Quốc hội Nhật cần thông qua “Luật Nhập cư”, thành lập “Vụ Nhập cư” do Bộ trưởng Nội vụ chuyên trách; - trong vòng một năm cần tuyên bố trước thế giới là Nhật đã chuyển thành “Quốc gia dân nhập cư”.

Vụ Nhập cư gồm các bộ phận: - dự thảo chính sách chủ trương nhập cư; - quản lý việc xuất nhập cảnh; - xúc tiến việc làm cho người nhập cư thích nghi với cuộc sống ở Nhật.

Ngoài ra Nhật sẽ xóa bỏ giới hạn giữa “lao động phổ thông” với “lao động kỹ thuật”. Từ thập kỷ 80 tới nay, Nhật thực thi chính sách không nhận lao động phổ thông, chỉ nhận lao động có kỹ thuật.

Cách phân biệt như vậy là bất hợp lý, là không tôn trọng người lao động; có xóa bỏ ranh giới ấy thì mới dễ dàng nhận được người nhập cư. Từ nay trở đi Nhật sẽ nhận tất cả các loại lao động.

Trước đây Nhật không tiếp nhận người nước ngoài đến Nhật với mục đích kiếm việc làm và định cư; từ nay trở đi Nhật sẽ xây dựng chính sách tiếp nhận người nước ngoài, lập quy chế mới về đào tạo họ.

Sẽ sử dụng hệ thống trường phổ thông trung học và trường dạy nghề nhằm đào tạo nghề nghiệp cho người nhập cư; như vậy sẽ đồng thời giải quyết nạn thiếu nhân công và nạn thiếu học sinh của các trường học.

Sẽ mở các trung tâm văn hóa Nhật và trung tâm dạy tiếng Nhật trên khắp thế giới; trước năm 2025 thực hiện kế hoạch một triệu lưu học sinh (LHS) nước ngoài tại Nhật. Thực ra, từ năm 1980, Nhật đã đề “Chính sách 100 nghìn LHS” và cuối năm 2007 nước này đã có 120 nghìn LHS nước ngoài tốt nghiệp đại học ở Nhật.

Ngày 1-5-2008, Chính phủ Fukuda tuyên bố bắt đầu “Chính sách 300 nghìn LHS”, tăng tiếp nhận LHS, hoan nghênh người nước ngoài biết tiếng Nhật tới Nhật sống lâu dài. Hiện Nhật đang đơn giản hóa thủ tục xin học ở Nhật.

Ngoài ra, người nước ngoài định cư vĩnh viễn tại Nhật khi sinh con thì đứa trẻ lập tức được cấp quốc tịch Nhật cho tới khi đủ 22 tuổi thì cho phép có hai quốc tịch; rút ngắn niên hạn cần thiết tham gia chế độ dưỡng lão đối với người nước ngoài để khi họ về già có thể kịp thời nhận được lương hưu.

Phát động “Phong trào giáo dục xây dựng quốc gia dân nhập cư”

Dân số Nhật đang ngày một già đi (Ảnh minh hoạ nguồn: cdn2.wn.com)

Quan điểm thứ hai lại cho rằng, Nhật cần duy trì vị trí nước lớn của mình và một nền kinh tế hùng mạnh bằng cách nhập khẩu LĐNN để đối phó với tình trạng lao động giảm. Chiến lược này được tập đoàn Nippon Keidaren và Chủ tịch tập đoàn Toyota rất ủng hộ. Họ đang vận động hành lang để thiết lập hệ thống cung cấp thẻ lưu trú với mục đích tăng số lượng LĐNN và tránh tình trạng để LĐNN sống bất hợp pháp tại Nhật.

Gần đây nhiều cơ quan truyền thông Nhật đã nhận thức được việc chuyển nước mình thành “quốc gia của dân nhập cư” là một tất yếu lịch sử và bắt đầu tuyên truyền cho “Phong trào giáo dục xây dựng quốc gia của dân nhập cư” do Chính phủ phát động.

Báo đài đang ra sức nêu cao nhận thức người nước ngoài “là vũ khí cuối cùng cứu vãn tình trạng thị trường tiêu dùng ở Nhật sút kém hiện nay”, “người Trung Quốc là chúa cứu thế của ngành bán lẻ Nhật, mức tiêu dùng của họ gấp 10 người Nhật”; dân nhập cư là nguồn cung cấp lao động cấp cao cho Nhật Bản.

Nhiều báo đài cũng nhấn mạnh việc hạn chế nhập cư sẽ làm cho ngành y tế và chăm sóc người già ở Nhật bị phá sản vì không có người làm việc này. Báo Asahi Simbun số ra ngày 29-6 vừa rồi đăng nhiều kỳ bài “Đã tới lúc phải lựa chọn con đường mở cửa đất nước”, với bài đầu tiên có đầu đề “Chuẩn bị tâm lý để đi tới một xã hội của người nhập cư”.

Dưới tác động của dư luận, gần đây nhiều nghị sĩ vốn không tán thành nhận dân nhập cư nay đã thay đổi quan điểm, chuyển sang ủng hộ chính sách “Quốc gia nhập cư”.

Trung Quốc là nguồn cung cấp dân nhập cư lớn nhất cho Nhật Bản

Hiện có 606.889 người Trung Quốc sống có đăng ký tại Nhật Bản (Ảnh minh hoạ nguồn: chinadaily.com.cn)

Ngoài ra hàng năm có hơn 10 nghìn phụ nữ TQ lấy chồng người Nhật. Số lượng cô dâu TQ lấy chồng Nhật tăng nhanh chóng, trong hai chục năm qua các cặp vợ chồng này đã sinh được 60779 con, tạo ra một quần thể mới đầy sức sống cho nước Nhật.

Hai dân tộc Nhật Bản và TQ “đồng văn đồng chủng” dễ hòa đồng với nhau, gần đây quan hệ giữa hai quốc gia này đang được cải thiện, nhất là từ ngày ông Fukuda lên làm Thủ tướng Nhật. Chủ tịch TQ Hồ Cẩm Đào mới đây đã làm chuyến thăm dài ngày nhất của ông tại xứ sở hoa anh đào.

Tiếp đó hai nước đã bước đầu giải quyết được sự tranh chấp kéo dài lâu nay về vấn đề khai thác tài nguyên trên biển Đông. Đó là những thuận lợi để người TQ di cư sang Nhật. Ngoài ra cũng cần nói thêm là người TQ vốn có truyền thống thích “xuất ngoại”, hiện nay hơn 60 triệu người Hoa đang sống ở khắp thế giới.

Từ Nhật Bản nghĩ về Việt Nam

(Hình minh hoạ nguồn: nguoivienxu.vietnamnet.vn)

Việt Nam hiện đang cần xuất khẩu nhiều lao động phổ thông, nhất là lao động nông thôn dư thừa sau khi dành ruộng đất cho công nghiệp hóa và đô thị hóa, dĩ nhiên không nên bỏ qua dịp thuận lợi này. Trình độ đào tạo nghề rất tốt và mức sống cao ở Nhật không những sẽ giúp người Việt làm việc Nhật có được tay nghề giỏi và đời sống tốt mà còn đem lại nhiều lợi ích cho nước ta (như gửi ngoại tệ về nước, viện trợ kỹ thuật …).

Chính sách dân số mới của Nhật, quyết tâm của Chính phủ Nhật tìm mọi cách làm cho dân nhập cư từ nước ngoài có thể sống thoải mái về tinh thần và vật chất ở Nhật nhất định sẽ thu hút nhiều người nước ngoài tới định cư.

Mới đây nước Nhật vừa kỷ niệm 100 năm di dân sang Brazil 2, và thấy việc di cư đó rất có lợi cho họ. Rõ ràng, nhiều nước phương Tây đã đi trước trong việc nhận dân nước ngoài tới nhập cư và kết quả cho thấy lợi nhiều hơn hại ^[1]

Cuộc “Duy tân Minh Trị lần thứ hai” này chắc chắn sẽ giúp nước Nhật tránh được nguy cơ đe dọa sự tồn vong của họ. Một lần nữa, mở cửa ra thế giới bao giờ cũng là phương kế cứu đất nước; một dân tộc khôn ngoan thì cần biết tận dụng các lợi thế của quốc tế. /.