ChúngTa.com

Có một số bạn doanh nhân và cả giảng viên nữa, có gặp hoặc nhắn tin : trong bài ‘Lãnh đạo quốc gia’ tôi viết về ba chiều ‘NÂNG TẦM’ ! Đó là thuật ngữ, và thực tiễn giới lãnh đạo các tổ chức khác nhau vốn luôn quan tâm. Một chiều trong đó là mở rộng cặp ‘TRỌNG/DUNG’ nhưng chưa được diễn giải gì… Mọi người đọc cảm thấy đúng và hay nhưng mong tôi viết thêm đôi dòng...

Đây là một cặp phạm trù thuộc về ‘hệ tư tưởng’, là một trong ba ‘chiều nâng TẦM’ của người giữ vai trò lãnh đạo của tổ chức

Tôi cần thống nhất cách hiểu :

• TRỌNG : ( thực thích / đề cao / chú mục / cần thiết / căn cốt ) điều gì, lấy đó làm Kim chỉ Nam cho mọi hành động, theo đuổi, hay sự lựa chọn
• DUNG : ( chấp nhận / chứa đựng / tích nạp / đồng ý / bảo tồn ) điều gì, như là một giá trị, nguồn lực cho các hành động, hay các quyết định

Bởi lẽ : TRỌNG gì DUNG nấy, DUNG gì sẽ dần TRỌNG nấy…tất yếu như hai mặt của lòng bàn tay vậy. Con người ta có khuynh hướng thiên lệnh cách nhìn nhận, lựa chọn và hành động…bởi các vấn đề về trình độ, tâm lý, văn hóa, hoặc quan điểm dẫn dắt bản thân. Ngoài ra một chiếc cốc nó không cùng đựng được nhiều thứ ( chưa kể có loại cốc không thể đựng được rượu hay…), cùng khoảng thời gian không ai cùng làm được nhiều điều, có vài cơ hội xảy ra mỗi người không cùng nắm bắt hiện thực được tất cả….Điều gọi là ‘tối ưu hóa’ cần phải tìm ra trong giải pháp đương nhiên tùy thuộc vào tư tưởng của người ta ‘TRỌNG / DUNG’ gì, như thế nào ?

Ngoài ra, nếu TRỌNG (A) thì thường khó, không còn chỗ DUNG (B), nhất khi (B) khác với (A). Nếu DUNG (B) thì anh có khuynh hướng TRỌNG ( những điều thuộc về (B’…./ hoặc B+a là cùng…. ). Sự thể đó là tất yếu thôi, nhưng nó bị và quy định cái ‘TẦM’ của người lãnh đạo. Cũng là một dạng biến thể của quy luật ‘phủ định của phủ định’ nhưng chưa chắc dẫn đến sự phát triển khi cái ‘TẦM’ đó thấp, hẹp, quẩn, cực đoan….

Tôi ví dụ ( những điều phổ biến, nhưng lại có bản chất sâu sắc từ ‘TẦM’ lãnh đạo như thế, được khởi nguồn và dẫn dắt bởi những thứ sinh ra loại TẦM mức ấy ) :

- Một hội đồng, trong đó TRỌNG sự nhất trí của đa số, thì không DUNG được tính trung thực và rất khó đi đến Chân lý, suy trì lâu đương nhiên dần sinh ra bè phái, hoặc nảy nòi trùm độc tài gắn với chế độ chuyên chế, nhưng oái oăm lại là trách nhiệm tập thể
- Luận thuyết TRỌNG giai cấp Công / Nông và phương pháp đấu tranh giai cấp, thì không DUNG cho nổi tinh thần ‘đại đoàn kết dân tộc’. Điều đó tất yếu dẫn đến phân rẽ xã hội, xung đột các giới trong quốc nội, bạn bè quốc tế chỉ là ‘ngưu tầm ngưu’…
- Đường lối TRỌNG ‘Chủ nghĩa xã hội’ thì DUNG làm sao được ‘Cơ chế Thị trường đầy đủ’, cố lắm là nhét thân gầy nhom to đầu vào cái áo rộng sặc sỡ. Nền kinh tế quái dị, bị giằng xé, suy kiệt bởi mâu thuẫn: lấy tiền thật nuôi cái ảo, cái ảo hủy hoại cái sinh ra tiền thật ?
- Trong việc sử dụng người, nếu TRỌNG ‘Hồng’ thì anh tất yếu tìm người cùng Màu chính trị với mình đưa vào các chức vụ to nhỏ, chứ làm sao DUNG được ‘Chuyên’ để có các trí thức giỏi chuyên môn khoa học công nghệ, những người chỉ mang ‘màu xám tư duy’ mà thôi
- TRỌNG ‘những cách mị quần chúng bình dân ’ nên sa vào thực tiễn thấp, thì anh DUNG làm sao nổi những đỉnh cao khác, khi cái lý của họ là phi thường, cái hay của họ là siêu việt ? Rồi sau lại TRỌNG bằng cấp nên không DUNG được người thực học
- Bộ Giáo dục & đào tạo nếu TRỌNG xây dựng tư tưởng chính trị ‘mác xit’ làm nền tảng ngay cho học sinh từ tiểu học thì ắt họ sẽ DUNG trong các chương trình là những giáo viên, bài giảng, thời lượng dài cho điều đó, mà bớt bỏ những kiến thức ‘thuần học vấn’ khác
- ………Còn nhiều nhiều lắm….

Có hai câu hỏi phản biện ( tôi mạn đồ rằng khó người lãnh đạo nào hiện nay ‘đủ TẦM’ lớn lao trả lời được một cách thẳng thắn, trung thực, mở mang, khiến dân tâm phục khẩu phục, mà chỉ có thể trả lời với TẦM của chính họ mà thôi : ‘ngàn năm ta vẫn là ta, giống như con Kiến đi ra đi vào’ ) :

• ( Liên quan Quốc nội ): Anh DUNG sự sai trái mãi về xây dựng và duy trì mô hình DNNN là sản phẩm lai giữa ‘không phải XHCN cũng chẳng thị trường’ thì tất yếu anh đi đến TRỌNG gì ? Nạn cửa quyền, tham nhũng trong các cơ quan Nhà nước, tiêu cực, dối trá, bấy công trong quản trị …quá phổ biến…và mãi cứ tăng phức tạp… thì thực ra anh đang DUNG gì ?
• ( Liên quan Quốc tế ): Để giải quyết vấn đề Biển Đông thì nên TRỌNG điều gì ? Nếu là ( chủ quyền quốc gia, tự tôn Dân tộc, lợi ích Đất nước, sức mạnh Nhân dân, văn minh chính trị ) thì tất yếu anh sẽ Dung được những tiềm năng tương thích để sử dụng được! Nhưng thực ra anh đang DUNG gì ? Cặp TRỌNG / DUNG đó thuộc về anh hay tới những giá trị lớn lao. Đó chính là TẦM vậy !

Cho nên tôi có vài điều như sau về TRỌNG / DUNG ( với người lãnh đạo, ban lãnh đạo )

- Cặp phạm trù ( TRỌNG / DUNG ) phản ánh TẦM của anh về hệ giá trị văn hóa / văn minh ( chiều rộng và cao ) có thể vươn tới, sở hữu, đối ứng, sử dụng được hữu ích trong sứ mệnh lãnh đạo
- TRỌNG & DUNG tuy là hai mặt của lòng bàn tay, nhưng không nên là sự phủ định sự tiến bộ, cần trở thành năng lực nắm giữ điều hay quý, và sức mạnh hành động kính nể
- Đừng ‘suy bụng ta ra bụng người’ đo thiên hạ bằng cái TẦM thấp của chính mình. Khi còn thiếu hụt TẦM thì trước hết cần khai mở bởi CHÂN TÂM, CHÂN THIỆN, CHÂN CHÍNH
- Từ (TRỌNG / DUNG) của anh tiểu nông gia trưởng về ‘tiểu hữu’, anh có thể làm lãnh đạo nhưng rồi dùng cách cách đó với xã tắc thì hẳn làm mọi điều nhỏ hơn chính anh
- Môi trường rộng mở, luân vũ, vận hành theo quy luật Trời Đất mà sinh nên những Cây lớn, Con mạnh, Sơn hùng, Giang trường…TẦM kinh qua trong đó, thấu hiểu (TRỌNG / DUNG) ĐẠO

^(*) ĐẠO ở đây tôi chú theo nghĩa: nhận biết đúng và tôn trọng các quy luật, thống thái xây dựng các quy tắc thuận hợp với : ( THIÊN ĐỊA / THỊ TRƯỜNG / NHÂN SINH / XÃ TẮC / VỊ LAI ) để phát triển cân bằng và hài hòa