TS Lê Đăng Doanh: Từ chiếc đồng hồ của Obama đến cá kho tộ

10:30 CH @ Thứ Sáu - 22 Tháng Giêng, 2016

Hy vọng từ 3 chữ C. Đó là Chất lượng – Công nghệ – Chuỗi giá trị, có lẽ là thứ ta cần trong thế giới không còn “phẳng” mà “nhanh”, các ứng dụng mới sẽ thay đổi lối sống và nhịp sống của con người như hiện nay...


Chúng ta hãy bắt đầu từ những chuyện rất nhỏ để nâng cao chất lượng, công nghệ của mình. Ở Sài Gòn, có chị chuyên làm cá kho tộ, đã xuất khẩu cả bông lau, cá lóc, cá bống mú. Mỗi tộ chị nấu với hương vị khác nhau. Nấu xong thổi một luồng khí nitơ rất lạnh vào, rồi đóng giấy bạc.

Hàng bán chạy ở nước ngoài. Người Việt Nam ở Mỹ, Canada đi làm cả tuần, cuối tuần gặp nhau mua cá kho tộ về, mở ra thơm lừng, mừng như được trở lại quê nhà. Một công nghệ nhỏ đã làm cho người mua và người kinh doanh đều tốt đẹp.

Quê tôi có một anh nông dân thương binh thời kháng chiến chống Trung Quốc. Trở về làng, anh kinh doanh bonsai… Mới gặp lại, anh nói anh là nông dân không cần đất.

Từ người trồng trọt bình thường, nhờ internet, anh có thể liên lạc được với toàn thế giới để tìm khách hàng. Tự tìm kiếm đối tác Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản qua internet, trồng bonsai theo hình dáng khách hàng đặt. Qua đó thấy rõ tạo được liên kết, sản phẩm có sự khác biệt, độc đáo, là có thể vươn ra thế giới.

Le-dang-doanh_71a77

Tiến sỹ Lê Đăng Doanh.

Bước tiến vũ bão của công nghệ

Nhìn ra thế giới, kinh nghiệm từ các doanh nghiệp dẫn đầu cũng xoay quanh ba chữ C này đề tồn tại và phát triển. Về công nghệ, Samsung nỗ lực rất lớn để vượt lên Sony ngay thời điểm khủng hoàng kinh tế toàn cầu, nhảy vào thị trường điện thoại thông minh.

Đằng sau Samsung có hẳn bộ máy đồ sộ của nhà nước và các tổ chức nghiên cứu Hàn Quốc, từ bộ Thông tin, bộ Thương mại, các viện… giúp Samsung sớm đưa điện thoại vào thị trường. Trong khi đối diện khủng hoảng, Sony lại sai lầm khi giảm chi tiêu, cho các kỹ sư về nghỉ sớm. Samsung đã mời các kỹ sư ấy về làm với họ, và kết quả điện thoại thông minh của Samsung vượt lên rất nhiều so với Sony.


Một góc nhà máy sản xuất điện thoại di động của Samsung ở Bắc Ninh. Công ty này được cho là đãi ngộ công nhân có nhân văn. Ảnh: TL

Bước tiến vũ bão của công nghệ đang làm thay đổi cục diện của kinh doanh hàng ngày, hàng giờ. Khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng Tổng thống Mỹ Obama nói chuyện trong Nhà Trắng, theo lịch trình chỉ làm việc 45 phút, nhưng hai người đã kéo dài đến 75 phút.

Ông Obama sau đó đã lấy đồng hồ của mình ra khoe với ông Nguyễn Phú Trọng về chức năng mới của nó, đo được nhịp tim, lượng mỡ trong máu, cả nhịp thở… Đồng hồ của Obama kết nối được với vệ tinh, bác sĩ riêng của Obama cứ nhìn lên màn hình, có gì bất thường lập tức có biện pháp liền. Google đang tiếp tục theo hướng phát triển công nghệ về sức khoẻ.

Những đột phá như vậy đã mở ra những bước tiến quan trọng. Google còn có xe tự lái, đã bắt đầu chạy trên phố. Thiết bị này đã được gắn với Mercedes và Toyota rồi. Với công nghệ ấy dịch vụ taxi chắc phải thay đổi hoàn toàn, taxi cổ điển chắc sẽ không thể tồn tại trước làn sóng công nghệ.

Sự giàu có của thế giới tập trung vào các trung tâm sáng tạo và các quốc gia phát triển khoa học công nghệ sáng tạo. Thế giới không phẳng mà “nhanh”, các ứng dụng mới sẽ thay đổi lối sống và nhịp sống.

Phải thu hút nhân tài

Với tốc độ công nghệ hiện nay, bài toán đặt ra cho mọi quốc gia là phải thu hút nhân tài. Người nêu tấm gương sáng trọng dụng nhân tài là Lý Quang Diệu. Ông từng chủ trương nếu ai viết bài nói xấu Singapore thì mời sang Singapore diện kiến ngay.

Điển hình là ông Paul Krugman, giải Nobel Kinh tế học đại học Princeton, người đã viết hai bài nổi tiếng. Bài thứ nhất ông tiên đoán kinh tế Liên Xô sẽ sụp đổ, dựa trên các thông số kinh tế ông phân tích đường cong GDP ngày càng bé đi, tỷ lệ nghịch với tốc độ phát triển. Liên Xô viết mấy bài chửi bới ông.

Ông phân tích kinh tế Singapore đầu tư kém hiệu quả, tốc độ GDP tăng trưởng chậm lại do tốc độ năng động linh hoạt yếu. Lý Quang Diệu lập tức mời ông sang.

Tôi đã gặp ông ở đại học Princeton, và nói với ông rằng hai bài nghiên cứu ấy đã giúp tôi phân tích và hiểu kinh tế Việt Nam tốt hơn. Ông Paul Krugman kể cho tôi nghe Lý Quang Diệu đã đón ông như thượng khách, hỏi ông cần gì và làm việc trực tiếp với ông.

Phải hết sức tôn trọng sự đa dạng. Ý kiến khác nhau không phải chống lại nhau. Nước mình lại quá đề cao việc mọi người phải nói giống nhau. Giống nhau thì làm sao có cái mới, phải phân biệt cái khác biệt và cái chống lại nhau. Bí quyết của Lý Quang Diệu rất thực dụng, luôn lấy thực tế là cái động, không tìm kiếm bất cứ lý thuyết nào. Điều thứ ba là ông sẵn sàng thay đổi nếu thấy cần thiết, không cứng nhắc, không giáo điều.

Muốn hợp tác được, tham gia vào chuỗi giá trị và trở thành đối tác giá trị, yêu cầu tối thiểu với doanh nghiệp là phải tôn trọng người lao động, tạo sự bình đẳng giữa nam và nữ, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động.

Đối tác Mỹ, Nhật Bản sắp tới sẽ ào ạt sang Việt Nam, nhưng điều kiện ký kết hợp đồng sẽ ngày càng khắt khe hơn, họ sẽ nhìn tận mắt xem nhà vệ sinh có giấy đi cầu không, có sạch sẽ không, công nhân có được đi khám sức khoẻ định kỳ không, có ai bị bệnh truyền nhiễm không?

Mình cứ nói doanh nghiệp FDI đối xử với công nhân Việt bất công, thực ra không phải vậy. Ví dụ Samsung ở Thái Nguyên sử dụng 86.000 công nhân, trong đó cứ một người sáu mét vuông nhà ở. Tầng trệt có cửa hàng bách hoá, phòng tập thể dục, phòng gội đầu. Trong khi nữ công nhân Việt Nam trong ngành may Hải Phòng 20 người chen chúc trong một phòng, ai kéo người yêu về là phải quây tấm vải che lại.

Nhìn vào bức tranh chung, tăng trưởng có khá lên nhưng chủ yếu nhờ đầu tư nước ngoài, nhưng nguồn thu ngân sách thì thấp hơn nhiều, vì người ta chuyển hết lợi nhuận về đất nước họ.

Tôi không hiểu đất nước sẽ đi về đâu khi ngân sách chỉ còn 45.000 tỷ? Thế giới đã và đang thay đổi nhanh chóng. Cuba và Venezuela đã chuyển mình, Myanmar cũng có bước tiến ngoạn mục. Đã đến lúc Việt Nam phải cải cách để tránh lâm vào cảnh vỡ nợ công và tiếp tục tụt hậu, lạc lõng với thế giới.

LinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Văn hóa và hội nhập

    08/04/2020Vương Trí NhànLúc bình tĩnh ngồi nghĩ, lại cảm thấy nhờ thế được nâng mình lên. Và quan trọng nhất, qua cái sự kiếm cơm của thiên hạ, tự nhận ra con người thực của mình. Với từng cá nhân cũng vậy mà với cả xã hội cũng vậy...
  • Hội nhập những giá trị cá nhân

    22/04/2018Nguyễn Trần BạtTôi nghĩ rằng, đi tìm cái quy luật tinh thần của mỗi một vĩ nhân trong cuộc đời chính là cách tốt nhất để chúng ta dẫn mình đến những thử nghiệm tinh thần của mình...
  • Về 'niềm tự hào' trong hội nhập toàn cầu

    21/10/2015Nguyễn Tất ThịnhBạn hãy hỏi một người nào đó tuổi từ thiếu niên đến cao niên, từ người nghèo đến giàu xem 'niềm tự hào' của họ là gì? Bạn sẽ thấy càng người thành đạt thực sự thì câu trả lời sẽ là về những giá trị rộng lớn mà họ thụ hưởng được khắp năm châu bốn bể, thành giá trị của chính họ trong hành trình sống và sự nghiệp! Nhưng bạn lại thấy tuyệt đại đa số chính khách sẽ hô lên...
  • Muốn hội nhập, phải thoát khỏi văn hoá làng xã

    29/09/2015M. T. ghiViệt Nam là một dân tộc ngàn đời nay sống bằng nghề nông trồng lúa nước, cho nên toàn bộ văn hoá VN, xã hội VN, cái hay cái dở của VN đều từ văn hoá làng xã mà ra...
  • Những định đề đối với một đất nước hội nhập quốc tế

    29/09/2015Nguyễn Tất ThịnhThường khi muốn kết luận về điều gì thì cần làm thống kê rộng và sâu về vấn đề đó! Nhưng quan sát, suy tư nhiều năm trong nghề nghiệp, tôi rút thấy những định đề dưới đây là ĐÚNG ( có nhiều điều không cần chứng minh về Lượng, mà được xem như định đề, ví như : 'dân trí cao thì quốc gia hưng thịnh' /' quản lý giỏi ắt ăn nên làm ra' / ' Nhân nào Quả nấy'....) .
  • Toàn cầu hóa và hội nhập văn hóa

    21/01/2015Đinh Quang TổnToàn cầu hóa là một xu thế không thể cưỡng lại đối với tất cả các quốc gia. Chủ động để hội nhập là một thái độ tích cực, khôn ngoan. Chủ động hội nhập là khẳng định đường hướng có chiến lược, có chiến thuật, có kế hoạch cho tùng bước đi. Chủ động hội nhập sẽ khai thác được nhiều nhất những thuận lợi, những cơ hội để dân tộc có nhiều lợi ích nhất...
  • Trong cuộc chơi hội nhập giáo dục, nước nào đứng ngoài sẽ bị tụt hậu

    24/03/2014Xuân Trung (lược ghi)“Trong cuộc chơi hội nhập giáo dục này, nước nào đứng ngoài sẽ bị tụt hậu và khó có cơ may tham gia vào việc hoạch định chính sách giáo dục quốc tế”...
  • “Chỉ hội nhập kinh tế thuần túy là không đủ”

    13/03/2014Kim Thái“Rất mong Đại hội kỳ này tìm ra được điểm hợp lý để cân đối giữa cải cách thể chế và tái cấu trúc nền kinh tế Việt Nam”, ông Nguyễn Trần Bạt, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của Invest Consult Group, bày tỏ nhân cuộc trò chuyện với VnEconomy, trong dịp Đại hội Đảng XI diễn ra tại Hà Nội...
  • Hội nhập để góp phần phát triển văn hóa

    14/10/2010Nguyễn HòaLâu nay, dường như câu hỏi về sự được - mất trong hội nhập, giao lưu văn hóa với thế giới đang là nỗi băn khoăn của nhiều người và thiết nghĩ, nếu xét về bản chất thì câu hỏi ấy mới chỉ đề cập tới "phần nổi của tảng băng". Bởi với sự đa dạng, phong phú, nhưng không kém phần phức tạp của khả năng sản xuất, truyền bá văn hóa - văn minh như ngày nay, người ta dễ bằng lòng với việc nhận diện văn hóa trong những biểu hiện bề ngoài, nơi mà sự được - mất thường lộ diện cụ thể, còn những chuyển dịch và những biến thiên văn hóa có ý nghĩa quyết định lại ...
  • Văn hóa thời hội nhập: Sắp xếp trong hỗn độn

    25/03/2008Phạm NguyễnTrong lịch sử văn hóa Việt Nam, ít nhất chúng ta đã trải qua hai lần biến đổi lớn về văn hóa xã hội và phải nói rằng hệ quả của nó đã đưa tới những biến đổi tích cực, theo hướng đi lên của dân tộc. Lần một, sự biến đổi ấy đã kéo dài và phát triển trong ngót nghét hai thiên niên kỷ mà ảnh hưởng của nó là văn hóa phương Đông , rõ nét và mạnh mẽ hơn, nhanh chóng hơn trong một bối cảnh toàn cầu hóa...
  • xem toàn bộ