ChúngTa.com

Xưa các cụ mắng chết: “Rõ khéo! Gái góa lo việc triều đình”. Nay tiến bộ quá rồi. “Gái góa” cũng phải quan tâm, có trách nhiệm với “việc triều đình”. Vì sao? Bởi xưa triều đình không giải quyết các việc trực tiếp đến “tiền chợ-tay hòm chìa khóa” của từng hộ dân như cơ quan dân cử thời nay. Giá điện tại sao tăng? Sao trường của cháu ngoại tôi lại lạm thu nhiều khoản phụ đến như vậy? Sao đường trước nhà em vừa làm xong đã ngập đến bụng chân, ổ voi, ổ trâu, ổ gà? Bệnh tay chân miệng làm cả xóm nơm nớp sao không dập được? Không dập được sao không công bố dịch, v.v và v.v…

Các bác bộ trưởng giáo dục, bộ trưởng giao thông và các “quan thượng thư” khác xin trả lời cho. Em “vấn” mà bác “đáp” không xuôi, không thuyết phục là không được với chúng em. Chúng em sẽ yêu cầu có luật và có “văn hóa từ chức” đó! Đó là dân chủ tham dự. Có dân chủ thì dân trí lên. Nhớ lại hai chục năm trước thời chị em mình còn đương chức, đương sự nắm con dấu, két bạc của cơ quan hẳn hoi mà chỉ biết “thực hiện nghị quyết theo chỉ thị của trên”. Ho he phản biện bị quy ngay là “dao động”, “hữu khuynh”, “vô kỷ luật”…

Đúng là kinh tế tự do dẫn tới tự do cá nhân và tự do xã hội. Dân chủ và dân trí gắn liền. Bác nào lo dân trí chưa cao, còn thấp nên chưa nên thực hiện dân chủ là nghĩ quẩn, nghĩ ngược đó cô nhỉ. Nhưng mà em thấy các vị đại biểu phản biện nhau gay gắt kỳ này cũng là một tiến bộ về ngôn luận. Vị này nhân danh nhân dân phát biểu, vị kia lập tức bác: Lấy định lượng nào mà dám nhân danh nhân dân? Nếu dân không nghĩ như vậy tức là đại biểu đã “xúc phạm” dân! Có vị bộ trưởng bị chủ tọa nhắc tới bảy lần vì không “đi vào vấn đề”, vòng vo né tránh. Trả lời toàn vĩ mô thì không cụ thể sâu sát. Trả lời chi/tiểu tiết thì thiếu vĩ mô… khó vô cùng. Theo dõi nghị trường ngày càng thú vị. Chất vấn làm chị em ta ngồi nhà cũng đoán định được phần nào năng lực, tính cách, tính tình… của từng vị hữu trách để mà tin tưởng ủng hộ hay lo lắng, kiến nghị.

Ấn tượng nhất là trả lời của vị đứng đầu chính phủ về những vấn đề gai góc nhất. Biển Đông ra sao? Hãy thắp lên lòng yêu nước và kiên quyết bảo vệ chủ quyền. Có làm luật biểu tình không? Cần làm vì hiến pháp đã quy định và đó là quyền hiện thực của dân. Nếu kẻ xấu lợi dụng thì ta phải có cách trấn áp sự lợi dụng ấy chứ! Chống lạm phát và tăng trưởng ra sao? Đó là nghệ thuật, năng lực, ý chí chính trị trong điều hành… như người đi trên dây, phải thăng bằng, nghiêng quá bên nào cũng hỏng…

Tôi rất “tâm đắc” cái hình tượng ví von ấy. Khó thật đấy chứ, nghe các vị vấn đáp mới thấy “làm quan” thực sự, chân chính khó tới mức nào, áp lực tới mức nào. Em chạnh nghĩ tăng lương tối thiểu đồng thời cũng phải tăng lương tối đa mới là hợp lý, song song với giảm chi tiêu công, tiết kiệm tới từng lít xăng, từng kw điện…

Suy rộng ra thì không dám, xin suy hẹp vào chuyện nhỏ thường ngày của chúng mình cũng thấy con người hiện đại thời nay thường trực đi trên dây: Chứng khoán sụt thê thảm, bê bết mấy năm nay khiến ối người mất trắng mà chả dám kêu. Vay vốn kinh doanh thì lãi suất trồi sụt, giá vàng nhảy múa. Đi chợ mua hàng lo hàng giả, nhái, quá “đát” nhất nhất phải đọc kĩ mọi thông tin đồng thời “nâng cao cảnh giác” với quảng cáo láo mà không biết kiện ai. Nuôi trẻ phải lo cân bằng thực phẩm, giữ đúng thăng bằng theo hình tháp dinh dưỡng. Lệch bên này là bé thiếu kí, suy dinh dưỡng, lệch bên kia là trẻ quá kí, béo phì mà bệnh nào cũng khó chữa trị, nan y cả. Đón con cháu phải nghe thời tiết. Tránh mưa hay tránh triều cường, tránh được giờ cao điểm thì lại gặp ngập lụt… ngày nào cũng bốn lượt đi xe máy trên dây cả! Có nghệ thuật sống thời nay đâu phải dễ!