Quan lớn Lại – Quan lái lợn

10:27 CH @ Thứ Năm - 26 Tháng Hai, 2009

Nói lái là cách nói rất thông dụng trong đời sống hàng ngày của người Việt. Từ xưa đến nay, dân ta thường dùng cách nói lái để đố chữ, vui đùa, và cả châm biếm, đả kích các thói hư tật xấu. Hiếu Học xin giới thiệu một số giai thoại dân ta nói lái để giễu các quan lại xấu xa.

Khen quan Đại chí

Xưa có một viên quan hay chữ nhưng thất đức. Một hôm nọ, y đi kinh lý đến một làng có truyền thống văn học. Tại cổng chào của làng có dán rất nhiều câu ca tụng y. Nhưng y cứ thắc mãi mãi về một bức hoành phi có ghi hai chữ Đại chí. Đại chí là chí lớn, chí lớn cũng là chí to. Y tái mặt vì chợt phát hiện ra ẩn ý của hai chữ đó: chí to là chó ti, mà tên húy của hắn là Ty. Đúng là dân làng đó chửi mình. Y tức quá nhưng chẳng biết làm sao.

Quan lớn Lại

Dưới thời Pháp thuộc, nghị viện họ Lại là một kẻ giàu có nhờ buôn lợn. Y xây một cái sinh phần (1) khá đẹp. Vì y quá hống hách nên dân oán ghét. Một sáng kia, chợt thấy một câu đối viết sau ngôi mộ xây sẵn của mình, như sau:

Rực rỡ mé đường tây, kẻ lại người qua, ca tụng sinh phần quan lớn Lại,
Vang lừng trong thôn bắc, trên kinh dưới dái (2), một lòng tôn trọng cụ trong dân.

(Quan lớn Lại – quan lái lợn, cụ trong dân – rận trong c…)

Đầu vú cô ba có sữa non

Cũng dưới thời Bắc thuộc, Từ Đạm, một viên quan ở Bắc Kỳ, nhân một cuộc đi chơi núi, ra vế đố như sau:

Cuối thu ngày chín lên chơi núi
(hoặc: Mùa thu tháng chin lên chơi núi)

Thấy vế thách đối có ý nghĩa tầm thường quá, nhiều người đối lại, nhưng nhằm đùa cợt châm biếm văn tài của y hơn là dự thi. Chẳng hạn:

- Đầu vú cô ba có sữa non
- Giờ tí canh ba xuống nhảy đầm

Và hai vế sau đây, có sử dụng cách nói lái:

- Giờ tí canh ba, gọi thủng đồi
(hoặc: Đầu trống canh năm, gọi thủng đồi)

Thủng đồi nói lại lại là đổi thùng. Đó là đổi thùng phân của các công nhận vệ sinh lúc sáng ở thành phố.

Thế mới hay, những tên quan lại hống hách, gian tham cũng khó có thể tránh khỏi tiếng khinh rẻ, oán trách của nhân dân - dù công khai hay ẩn ý.


Chú thích:
(1) Sinh phần: Phần mộ được xây trước cho người vẫn còn sống
(2) Dái: sợ - từ Hán Việt

Nguồn:
FacebookTwitterLinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Văn hóa “tán”

    28/12/2015Lê Thị Liên HoanCó lẽ trên đời này không có gì quan trọng mà lại mờ ảo như văn hóa. Ngay cả định nghĩa thế nào là văn hóa cũng mông lung. Văn học, điện ảnh, sân khấu, ca nhạc… là văn hóa đã đành. Thời trang, ẩm thực, du lịch… là văn hóa cũng đành, đến đi bộ, ngủ, uống trà, xỉa răng đôi khi cũng là văn hóa nốt!
  • Thời khóa biểu của một giám đốc

    13/10/2014Lê HoàngHiện nay các cơ quan, đơn vị đang thực hiện sống và làm việc theo khoa học, mọi chương trình đều phải tự động hóa, kế hoạch hóa, vi tính hóa. Mới đây, chúng tôi có lấy được thời khóa biểu chi tiết của một giám đốc, xin đăng tải để các bạn tham khảo.
  • 14 điều vợ răn dạy ta (khi lập gia đình)

    02/02/2014Khi lấy chồng, người vợ ngoài công việc nội trợ, trông con, người vợ còn đảm nhận trách nhiệm với xã hội là giáo dục và dạy dỗ chồng. Nhiều chị em chưa nắm được kỹ năng cần thiết hoặc chỉ chú ý đến học cấp tốc nữ công gia chánh... đã vội vàng lấy chồng cần xem qua danh mục công việc sau...
  • Đối đáp bằng tục ngữ Con Trâu

    25/01/2009Thủy TậpCó hai vợ chồng nhà nọ hồi nhỏ là mục đồng, lớn lên đều theo nghề lái trâu, nên tục ngữ về con trâu rất... giàu. Mới 28 tết, mà anh chồng đã say khướt, đi đâu gần nửa đêm mới về, bị chị vợ “phang” cho...
  • Vợ đòi ly dị chồng vì dám xem mặt

    13/10/2008Minh BùiLý do của cuộc ly dị này là vì người chồng dám vén mạng che mặt vợ lên. Người chồng từ lúc cưới đến nay chưa bao giờ được nhìn mặt vợ trong suốt 30 năm qua...
  • Con dấu và chữ ký

    15/07/2008Nguyễn HoàngỐi, anh ơi, nhè nhẹ một tý nào! Anh đè em toe toét cả ra rồi đây này.
    - Im ngay! Ta làm cho ngươi quyền lực hơn, sang trọng hơn mà còn lắm điều.
    - Vâng, em biết mà.
  • Nói xấu vợ

    31/05/2008Một hôm, hội “những người không sợ vợ” họp thường niên trên đống cỏ sau nhà kho cũ rất ít người qua lại...
  • Con rận là…

    22/03/2008Bùi Quang MinhLớp học của anh giáo viên nọ có một cậu học sinh “cá biệt”. Lo lắng cho tương lai trò sau này có thể trở thành người ăn bám xã hội, anh bạn bèn ra một đề bài văn “Em hãy tả về con rận”...
  • Ranh ngôn

    04/03/2007Sưu tầm- Tình yêu đến rồi đi nhưng con cái, nợ nần và bệnh tật sẽ ở lại.
    - Bạn của bạn tôi là bạn tôi. Nhưng bạn của bạn gái tôi chưa chắc đã là bạn tôi...
  • Những lời có cánh

    30/08/2006Dưới đây là những lời có cánh ngọt ngào mà các bạn quốc tế của chúng ta dùng để cưa bóng hồng. Chúc các bạn chúng ta học hỏi từ những kinh nghiệm của họ. Không nhất thiết là 10 câu tán tỉnh này chỉ dành cho những người chưa có một nữa mà nó cũng rất cần thiết cho những ai đã có 1 nữa để hâm nóng tình yêu của mình...
  • xem toàn bộ