Cảm xúc trước một bài thơ hay

09:53 CH @ Thứ Năm - 25 Tháng Năm, 2006

Tôi thuộc lớp người thuộc chưa nhiều thơ tình, nhưng với thi phẩm "Dòng sông một bờ” thì tôi đã đọc thuộc, thuộc từ lâu lắm rồi, từ cái thuở tôi biết yêu thơ và biết yêu em...Với người khác, "Dòng sông một bờ” của Nguyễn Khắc Thạch chỉ có thể là dòng sông thời gian, hay đó là một quá khứ xa xăm. Còn đối với tôi, một chàng trai trẻ đang yêu, khi soi mình vào "Dòng sông một bờ”, tôi như soi vào một câu chuyện tình yêu mà bờ bên nàychính là anh - chàng trai, còn bờ bên kia, cái bờ "Anh không qua được bao giờ” chính là em, là trái tim còn bỏ ngở.

…Dòng sông đi vào thơ ca thì nhiều, dòng sông được ví với tình yêu trai gái bờ có hai bờ thương, bờ nhớ thì càng nhiều. Còn vi dòng sông chi có một bờ như tình yêu chỉ đến từ một phía thì có lẽ chỉ có duy nhất Nguyễn Khắc Thạch mà thôi. Cấu tứ bài thơ khá lạ và độc đáo.

Bài thơ ngắn gọn, súc tích nhưng cá 3 khổ thơ đều nhắc đến dòng sông. Ở câu thơ đầu tiên, tác giả viết: "Có một dòng sông mang tên em" mới đọc ta cứ ngỡ có một dòng sông thật đang tồn tại đâu đó, nó cũng có bên bồi bên lở, dòng sông bắt nước từ trong đất mẹ và chảy hoài về phía biển, bởi Nguyễn Khắc Thạch giới thiệu đó là dòng sông "mang tên em". Tên em là sông Hương (quê của nhà thơ) hay là đòng sông Linh Giang (quê của vợ Nguyễn Khắc Thạch?) Đúng vậy, có dòng sông nào mà chẳng có tên, có nhiều dòng sông mang trong mình những cái tên đẹp, hiền hòa như miền cổ tích... nếu không phải là người đang yêu, có lẽ tôi cũng nhầm như những người đọc khác...Nhưng sang câu thơ tiếp theo, tác giá "bật mí” dòng sông "mang tên em" chi có anh biết tên nó mà thôi...Chỉ có trái tim anhbiết, bởi đó là dòng sông "anh tự đặt", không phải là sông Hương hay dòng Linh Giang xanh thăm, mà đây chính là đòng sông trong tâm tưởng, dòng sông trong hoài niệm, dòng sông không có thực trên đời mà chi có thực trong tim anh, anh chôn chặt nó trong ký ức...Một miền ký ức không vui. Một miền ký ức buồn... Con thuyền lá mà "anh xinmùa thu” cứ mãi trội, trôi đến hư vô, và không gặp được bến bờ nào cả...

Dòng sông một bờ
Nguyễn Khắc Thạch

Có một dòng sông mang tên em,
Dòng sông anh tự đặt
Xin mùa thu chiếc lá làm thuyền.

Có một dòng sông trôi vào lãng quên,
Nước trong như nước mắt
Điều chưa đến mà sao thấy mất?

Có một dòng sông chỉ có một bờ,
Phía bờ kia quay mặt.
Dòng sông anh không qua được bao giờ...

Đến khổ thơ thứ hai, là quá khứ của một cuộc tình chăng? Đúng vậy, kỷ niệm, tình yêu dẫu vui, dẫu buồn rồi cũng dần trôi theo năm tháng, thời gian đi qua, tất cả đi qua, hạnh phúc và niềm đau cũng đi qua...ở đây chàng trai trong bài thơ cũng muốn quện đi lắm chứ, một chuyện tình buồn, một mối tình đơn phương, chỉ có phía "bờ anh" mà không có phía "bờ em"...nên anh đã cố quên đi, cho dù không bao giờ quên được. Dòng sông đó đã trôi vào lãng quên, dẫu đã cố gắng quên đi nhưng anh vẫn nhớ "Nước trong như nước mắt". Có giọt nước nào trong hơn nước mắt, nước mắt khóc cho một cuộc tình có lẽ càng trong hơn bờ nó được "lọc" bằng trái tim đang yêu. Vậy đây là giọt nước mắt của ai, giọt nước mắt của em khóc hay là anh khóc? Anh đã khóc "khóc không phải vì yếu hèn" mà khóc vì yêu em, khóc vì: "Điều chưa đến mà sao thấy mất", khóc vì tình yêu chưa đến mà đã đi xa thật rồi, xa mãi…

Đến khổ thơ thứ ba, một lần nữa, Nguyễn Khắc Thạch lại nhắc "có một dòng sông" nhưng đây không phải là một dòng sông bình thường có tiếng ai í ới gọi đò, mà đây chính là dòng sông chi có một bờ, chỉ có bờ bên này mà không có bờ bên kia, vì: "phía bờ kia quay mặt", bờ kia - bờ em quay mặt - em - không - đáp - lại - tình - yêu - của - anh. "Phía bờ kia quay mặt", hay chính là.em "quay mặt".

Bài thơ kết thúc giống như "dòng sông" trong lòng anhđã thôi chảy, dẫu biết rằng dòng sông cuộc đời cứ mãi trôiđi.


Tình Yêu, Con Nước Một Dòng Sông

Thơ Nhất Phương

Tình Yêu, con nước một dòng sông.
Sáng dâng, chiều cạn biết bao lần?
Ray rức, dổi hờn, mong với nhớ
Thuyền ai một bóng, một dòng sông.

Ngấp nghé, cõi lòng xao xuyến mãi.
Đâu ngày tháng củ, hẹn trăm năm?
Đã trót không chung cùng bến đổ,
Sáng dâng, chiều cạn, mấy mươi lần.

Tình yêu ta đó, một dòng sông.
Âu yếm nào trên môi rất nồng?
Nồng trong hương tóc, nồng trong mắt,
Gió cuốn xuôi thuyền ngược bến sông.

Thuyền lỡ vì ai lỡ chuyến đi,
Lỡ bao con nước, lỡ Xuân thì,
Chất ngất cung buồn ngân phím lỡ,
Đưa tiễn nhau bằng khúc Biệt Ly.

Tay đan tay ấm nửa vòng tay,
Ôm mấy lần thương cũng chẳng đầy,
Hứa tặng đời nhau mùa Xuân trước,
Mô ước bây giờ như áng mây.

Chim Én ngập ngừng quanh ngõ hẹp,
Hàng cây nghiêng trút lá sầu Đông,
Bao nhiêu lá rụng bao lần nhớ,
Gom hết tơ trời ra nhánh sông.

Tan tác, bập bềnh thêm suối tóc,
Đếm dấu thời gian sương khói bay
Đếm rừng lá úa, đếm heo may
Đếm giọt nước khơi nguồn biển nhớ
Đếm chuổi hoàng hôn rớt cuối ngày.

Nguồn:
FacebookTwitterLinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Vương miện mùa thu

    06/12/2010Thực ra mà nói, trong con mắt của tôi, mùa thu nước Nga không chỉ nhuộm vàng lá, mà bao phủ xung quanh còn biết bao nhiêu gam chuyển đều hệt như bảng tổng phổ của các họa sĩ theo trường phái cổ điển.
  • Khe khẽ đông về

    10/10/2009Chu LaiHà Nội vẫn là nơi tôi sinh ra và sẽ là nơi tôi nằm xuống. Hà Nội xôn xao bốn mùa. lạnh thì lạnh ghê gớm nhưng đã nóng thì nóng không chịu nổi. Phải chăng chính vì thế mà cái man mác gió mùa thu, cái se lạnh nồng nàn của mùa xuân mới quý giá nhường bao...
  • Thư của Thượng Đế gửi cho phụ nữ

    07/03/2006Ta cho phép người đàn ông say giấc để anh ta không quấy rầy sự sáng tạo và để ta có thể kiên trì hoàn thiện vẻ ngoài của ngươi...
  • Mùa xuân và văn chương trẻ

    28/01/2006Nguyễn HòaXuân Bính Tuất đã về. Và như là thói quen nghề nghiệp, tôi nghĩ tới những người viết văn trẻ - những người tôi vẫn thường đọc, thường chuyện trò, đôi khi còn hào hứng tranh luận giữa "bãi bia" hay quán cà-phê...