Vĩnh biệt Anh Hai Cù Nèo - nhà văn, nhà báo Lê Văn Nghĩa
Tin từ gia đình cho hay nhà văn, nhà báo Lê Văn Nghĩa vừa ra đi lúc 22 giờ 25 ngày 25.7.2021 khiến đồng nghiệp không khỏi bàng hoàng dù biết anh khó chiến thắng được căn bệnh ung thư tái phát.
Một đời gắn chặt với Sài Gòn, nhà văn,nhà báo Lê Văn Nghĩa bất ngờ từ giã nó đúng lúc mảnh đất này đang chống chọi với dịch bệnh. 10 năm trước anh phát hiện bị ung thư trực tràng và nhập viện chạy chữa. Thời gian qua đi, bạn bè thấy anh còn khỏe, vẫn cặm cụi viết báo, viết sách ngày ngày. Thỉnh thoảng anh gọi cho một số bạn bè thân như nhà thơ Lê Minh Quốc, nhà báo Lưu Đình Triều, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, nhà văn Đoàn Thạch Biền… họp mặt làm vài chai bia, nhắc lại chuyện đời, chuyện nghề.
Lê Văn Nghĩa sinh năm 1953 tại Sài Gòn, lớn lên ở quận 6. Tuổi thơ của anh gắn chặt với xóm nghèo, với những người dân lao động đầu tắt mặt tối vì miếng ăn.
Ngày thơ bé, anh học trườmg Bình Tây (nay là trường tiểu học Nguyễn Huệ) nên có quá nhiều ký ức để dệt nên quyển sách nổi tiếng sau này: Tụi lớp nhất trường Bình Tây, cây viết máy và con chó nhỏ.
Lên trung học anh đậu vào trường Petrus Ký (nay là trường THPT chuyên Lê Hồng Phong) và cũng từ đây mà quyển "Mùa hè năm Petrus" sau này trở thành một trong những tác phẩm làm nên tên tuổi Lê Văn Nghĩa trên văn đàn. Đến tuổi trưởng thành, anh tham gia phong trào học sinh-sinh viên yêu nước xuống đường đấu tranh trước 1975, bị bắt giam tận Côn Đảo.
Sau 1975, Lê Văn Nghĩa trở thành phóng viên báo Tuổi Trẻ. Anh dần định hình phong cách viết “tưng tửng” đậm chất trào phúng và nổi danh trong làng báo Sài Gòn với các bút danh Hai Cù Nèo, Điệp Viên Không Không Thấy, Đại Văn Mỗ…
Nhà văn, nhà báo Dương Thành Truyền từng gọi Lê Văn Nghĩa là “nhà văn viết sử bằng trái tim”, có lẽ bởi anh quá yêu mảnh đất Sài Gòn này, nơi đã làm nên con người Lê Văn Nghĩa hôm nay: thẳng tính, xuề xòa nhưng sống có nghĩa, có tình. Từng ngóc ngách, kỷ niệm đong đầy tuổi thơ được anh Hai Cù Nèo đưa vào những trang sách đậm hương vị Sài Gòn: Sài Gòn – Dòng dông tuổi thơ, Sài Gòn – Khâu lại mảnh thời gian, Sài Gòn – Chuyện xưa mà chưa cũ, Văn học Sài Gòn 1954 – 1975, những chuyện bên lề hay Chú chiếu bóng, nhà ảo thuật, tay đánh bài và tụi con nít xóm nhỏ Sài Gòn năm ấy…
Đọc các tác phẩm của Lê Văn Nghĩa ắt hẵn bạn đọc như nhìn thấy chính mình trong đó – những người Sài Gòn không phải giới “ăn trắng mặc trơn” mà là những con người bình dị, chất phác, cặm cụi kiếm sống nơi miền đất sẵn sàng cưu mang nhiều thân phận từ mọi miền.
Để có được những trang viết đầy tình cảm về vùng đất phương Nam này, Lê Văn Nghĩa sống như một người mà đâu cũng có thể là nhà, rồi rong ruổi khắp hang cùng ngõ hẻm tạo nên hồn cốt của một Sài Gòn đầy bao dung, rộng lượng. Với anh, những gì thuộc về Sài Gòn là ký ức, là nỗi niềm, là tất cả.
Không những thế Lê Văn Nghĩa còn là người rất chịu khó sưu tầm những tư liệu quý về Sài Gòn-Chợ Lớn để viết nhiều bài báo đắt giá đến nỗi chỉ nhìn thấy bút danh Lê Văn Nghĩa bạn đọc dễ nhận ra bài báo sẽ nhắc đến những gì thuộc về Sài Gòn xưa cũ như loạt bài Một thời nhạc trẻ Sai Gòn, Thú chơi nhạc ở Sài Gòn, Sài Gòn tiếng rao “nghe sao lạc lõng giữa phố chiều lao xao”, Tuổi thơ Sài Gòn và “rạp” chiếu bóng thùng, Sài Gòn tối leo lên giường, nằm nghe cải lương…
Một người yêu Sài Gòn đến thế giờ đã giã từ “người tình” để về với cát bụi. Những năm tháng dài chống chọi với bệnh tật, Lê Văn Nghĩa vẫn vui sống, không chút muộn phiền bởi với anh “còn sống là còn vui với bạn bè cùng những con chữ”. Anh từng viết trong cuốn Chú chiếu bóng, nhà ảo thuật, tay đánh bài và tụi con nít xóm nhỏ Sài Gòn năm ấy: “Cuộc đời thoáng gặp, thoáng đi. Gặp nhau, chia ly đó là lẽ thường của đời sống nhưng chắc chắn dấu ấn của những người này sẽ còn ghi đậm trong tầm hồn và ký ức...”.
Và đúng như các nhân vật, Lê Văn Nghĩa giờ đã buông tay. Sài Gòn từ nay vắng thêm một nhà báo, nhà văn suốt một đời tận tụy để bao thế hệ sau này biết đến một Sài Gòn giản dị nhưng nghĩa tình.
Nhà báo Lê Văn Nghĩa làm Thư ký Tòa soạn phụ trách báo Tuổi Trẻ Cười lâu nhất, từ 1992 đến 2015, một trong những người tham gia vào việc sáng tạo nên bút danh tập thể HAI CÙ NÈO, nhân vật LINDA KIỀU, CÔ TÚ văn chương… đã qua đời vào lúc 22 giờ 25 phút, ngày 25 tháng 7 năm 2021.
Ở báo TUỔI TRẺ CƯỜI, nhà báo Lê Văn Nghĩa nổi tiếng với các bút danh Hai Cù Nèo, Thằng Hề, Đại Văn Mỗ, Điệp Viên Không Không Thấy…. Ông là người trực tiếp tổ chức và phụ trách nội dung báo Tuổi Trẻ Cười trong suốt 23 năm, là tác giả của hàng loạt tiểu phẩm hài hước thu hút độc giả, là một trong những người cùng tham gia ý tưởng tạo nên giải thưởng Cù Nèo Vàng và Trái Cóc Xanh rất nổi tiếng của Tuổi Trẻ Cười…
Cho tới những ngày cuối đời, nhà báo Lê Văn Nghĩa vẫn coi báo Tuổi Trẻ Cười là nơi ông gởi gắm những tiểu phẩm tâm huyết nhất của mình.
Nội dung khác
Tại sao con người cần phải học?
15/09/2016Nguyễn Hữu ĐổngTìm kiếm danh phận
22/07/2011Nguyễn Văn Trọng7 phát hiện bất ngờ sau khi đọc nguyên tác "Hành trình về phương Đông"
03/08/2023Thái Đức PhươngNói với các doanh nhân: "Đỉnh của bạn đâu" để có được...
03/08/2023Nguyễn Tất ThịnhThiên thần” vỗ về những đêm dài thao thức.
03/08/2023Tiểu Mai"Đỉnh Ngu" từ Hiệu ứng Dunning & Kruger
05/06/2022Ngọc HiếuHoài cổ là đi tìm vẻ đẹp trót bỏ quên
08/06/2019Linh HanyiBệnh sùng bái thần tượng và sự rối loạn của giáo dục
05/04/2019Hư học hư làm, hư tài
16/04/2014Đừng sống chỉ vì hạnh phúc: Đi tìm lẽ sống của đời mình
13/07/2019Lê Hà dịchBài 2: Làm rõ khái niệm "Con Người" để thấy sai sót căn bản của luận án
07/02/2023GS. Nguyễn Ngọc Lanh ([email protected])Tết tự quán chiếu
04/02/2023Cameron Shingleton. H.MINH (dịch)