ChúngTa.com

“Công việc của tôi cho Orcacle - công ty phần mềm đứng thứ 2 thế giới - là đưa nó trở thành công ty phần mềm hàng đầu thế giới. Công việc của tôi là xây dựng chứ không phải cạnh tranh và bán các sản phẩm của mình trên thị trường để rồi cuối cùng hất cẳng Microsoft tiến lên nắm lấy vị trí hàng đầu.”

Khi Larry Ellison lần đầu tiên thổ lộ những mục tiêu này của mình đối với công ty, có rất nhiều người cho đó là một ý nghĩ buồn cười. Oracle dẫn đầu thị trường phần mềm với các sản phẩm liên quan đến công nghệ lưu trữ thông tin nhưng nhiều nhà quan sát cho rằng đó là một thị trường “hốc tường” đơn thuần trong nghành công nghiệp này trong khi Microsoft hùng mạnh thì cung cấp các hệ thống vận hành và các phần mềm văn phòng phổ biến nhất trong lĩnh vực máy tính cá nhân.

Đến năm 2000, Larry Ellison đã phần nào đạt được mục tiêu của mình. Chỉ trong quý đầu, doanh thu thực của công ty tăng với mức đáng kinh ngạc 76%. Khi mà giá trị cổ phiếu của Microsoft và các công ty công nghệ cao khác dao động mạnh thì giá trị của Oracle không những được giữ vững mà còn tăng lên, và Larry Ellison đã tiến rất gần đến vị trí người đàn ông giàu nhất thế giới của đối thủ Bill Gates.

Tiểu sử
Lawrence J. Ellison sinh ở Bronx, New York. Khi mới 9 tháng tuổi, ông bị bệnh viêm phổi và người mẹ không chồng mới 19 tuổi của ông đã trao ông cho anh chị của bà để nuôi nấng. Lawrence được nuôi nấng trong một căn hộ 2 phòng ngủ ở phía Nam Chicago. Mãi đến khi tròn 12 tuổi, ông mới biết mình là đứa trẻ bị bỏ rơi. Người bác và cũng là người bố nuôi của ông đã thất bại trong công việc kinh doanh bất động sản của mình một cách thất vọng và về sống một cuộc sống giản dị của một người kế toán cho ủy ban nhà ở công cộng. Khi còn là một cậu bé, Larry Ellison tỏ rõ tính nết tự lập bất trị của mình và thường xung đột với cha nuôi của mình. Cậu ta tỏ rõ khuynh hướng toán học và khoa học của mình và được trao danh hiệu sinh viên khoa học trong năm của trường Đại học Illinois. Khi ông đang thi những kỳ thi cuối cùng trong năm học thứ 2 của mình thì mẹ nuôi của ông mất, và ông buộc phải bỏ học. Vào mùa thu năm sau đó, ông ghi tên theo học trường Đại học Chicago nhưng lại phải bỏ ngay sau kỳ học đầu tiên. Cha nuôi của ông khi đó nghĩ rằng ông không thể làm nên trò chống gì nhưng Ellison đã học được những nguyên lý cơ bản về lập trình máy vi tính ở Chicago và đem những kỹ năng này đến Berkeley, California, trong túi chỉ đủ tiền mua một ít thức ăn nhanh và vài can xăng.

Trong 8 năm sau đó, ông trải qua hết công việc này đến công việc khác, một ký thuật viên cho Quỹ của những Người lính cứu hỏa, Ngân hàng Wells Fargo và sau đó là một người lập trình cơ sở dữ liệu ở Ampex. Tại đây, ông đã xây dựng một cơ sở dữ liệu đồ sộ cho CIA với tên mật mã là: Oracle.

Vào năm 1977, Ellison và người giám sát cũ của mình đến từ Ampex, Robert Miner, thành lập nên Phòng thí nghiệm phát triển phần mềm. Họ tự trang trải những chi phí của Phòng thí nghiệm này bằng số tiền kiếm được từ việc tư vấn cho các khách hàng là các công ty. Tại đây Ellison đọc được một bài báo có tên "Mẫu dữ liệu liên quan của các dữ liệu ngân hàng được chia sẻ rộng rãi " do E. F Codd viết, mô tả một khái niệm mà Codd đã phát triển được ở IBM. IBM không thấy được những tiền năng thương mại trong khái niệm này nhưng Ellison và người đồng hành với mình thì có. Họ tạo ra một chương trình cơ sở dữ liệu tương thích với cả hệ thống máy tính lớn và nhỏ, đặt lại tên cho công ty mình là Oracle, và tìm được khách hàng đầu tiên của mình cho chương trình cơ sở dữ liệu là Cơ sở Không lực Wright Patterson và CIA. Vào năm 1980, Oracle chỉ có 18 công nhân và tổng thu nhập là dưới 1 triệu đô la, nhưng trong năm sau, riêng IBM đã chấp nhận chương trình SQL của Oracle cho hệ thống máy tính lớn của họ và trong suốt 7 năm sau đó, công việc buôn bán của Oracle cứ tăng gấp đôi mỗi năm. Công ty doanh số triệu đô la đã trở thành công ty tỷ đô la.

Oracle cổ phần hóa vào năm 1986, bước đầu tăng nguồn vốn của nó lên thêm 31.5 triệu đô la, nhưng đội ngũ nhân viên trẻ quá nhiệt huyết với việc nhanh chóng phát triển công ty đã liên tục cường điệu hóa doanh thu của công ty, và đến năm 1990 công ty phải đưa ra sự thua lỗ đầu tiên của mình. Thị trường tư bản của Oracle giảm 80% và công ty đứng trước nguy cơ phá sản. Ellison phải đương đầu với khó khăn đầu tiên và phải thay thế hầu hết những nhân viên thâm niên của mình bằng những người lãnh đạo mới có nhiều kinh nghiệm hơn. Lần đầu tiên ông phải trao phần quản lý công việc cho các nhà chuyên môn để chuyên tâm hơn vào việc phát triển sản phẩm của mình. Phiên bản mới nhất của chương trình cơ sở dữ liệu là một thành công tuyệt đối và chỉ trong vòng 2 năm cổ phiếu của công ty đã khôi phục được giá trị ban đầu.

Ngay cả khi tiền tài đã trở lại với mình, Oracle vẫn gặp phải những rủi ro cá nhân. Do lòng đam mê thể thao và các môn giải trí ngoài trời, Ellison đã liên tục chịu những chấn thương khi đi trượt hay đạp xe đạp vượt núi. Ellison đã sống sót qua 1 cuộc giải phẫu lớn và lại tiếp tục cuộc đua trên chiếc thuyền của mình và luyện tập nhào lộn trên không cùng với chiếc phản lực cá nhân.

Tiền tài của Oracle vẫn tiếp tục tăng nhanh trong thập kỷ 90. Những người khổng lồ trong lĩnh vực ngân hàng, hàng không, xe hơi … đều phải dựa vào các chương trình cơ sở dữ liệu của Oracle. Oracle đã thu lợi lớn từ sự phát triển của thương mại điện tử; doanh thu thực của nó tăng 76% chỉ trong 1 quý của năm 2000. Trong khi cổ phiếu của các công ty công nghệ cao khác giao động mạnh, cổ phiếu của Oracle vẫn giữ được giá trị của mình, và những cổ đông lớn nhất của nó, người thành lập và CEO Larry Ellison, đã tiến đến rất gần mục tiêu vốn từ lâu bị coi là buồn cười của mình, vượt qua Bill Gates của Microsoft để trở thành người đàn ông giàu nhất thế giới.

Sự khác nhau giữa Bill Gates và Larry Ellison
Có một câu nói đùa ở thung lũng Silicon là:
Người hỏi: Đâu là sự khác biệt giữa Chúa và Larry Ellison?
Người trả lời: Chúa không nghĩ mình là Larry Ellison.

Tuần này chúng ta học về sự khác nhau giữa Larry Ellison và xã hội văn minh. Đừng hiểu sai ý tôi. Tôi không nhắc nhở những người đã từng kết tội Ellison, Chủ tịch điều hành của Tập đoàn Oracle, là hành động phá giới trong quá khứ. Và sự kiêu ngạo của ông ta thật thần kỳ. Nhưng chiến dịch bôi nhọ theo kiểu Nixon của ông nhằm chống lại những sự phê bình của Bộ Tư pháp thì đã vượt qua giới hạn cho phép. Và sự phản kháng của ông chống lại các cuộc điều tra riêng tư gần như là không thể tin được. Đã có thời điểm khi mà Washington đang quyết định xem liệu nghành công nghiệp công nghệ có thể được tin tưởng giao cho cá nhân này hay không? Và liệu người đàn ông này có thật hay không?

Hãy xem xét lại lịch sử. Larry Ellison và Oracle bán những sản phẩm phần mềm cơ sở dữ liệu rất đắt đỏ. Bill Gates và Microsoft bán những sản phẩm phần mềm cơ sở dữ liệu rất rẻ. Đây có vẻ như là một khó khăn cho Larry Ellison, cho nên thay vì việc sử dụng tâm huyết và sự sáng tạo của mình để đáp lại thị trường, ông ta lại than vãn với chính phủ rằng công ty của mình đang trở thành nạn nhân của Microsoft (đừng hỏi tôi là chính phủ đã quyết định như thế nào về việc Ellison có là một nạn nhân tội nghiệp hay không – tạp chí Forbes gần đây đã nhận định giá trị thực của ông ta là hơn 40 tỷ đô la).

Khi chính phủ bắt đầu xét xử Microsoft, với mục đích thực sự là tránh để công ty bị xé tan, Microsoft bắt đầu những nỗ lực để tự bảo vệ mình. Nhằm thỏa mãn lâu dài đối với Washington, công ty đã tìm cách đáp lại những thách thức chính trị/công luận. Thay vì tập trung nguồn lực vào việc mua những thứ rác rửa của Larry Ellison, công ty đã hình thành nên những quỹ ủng hộ những người bênh vực thị trường tự do, những người đã không ngừng ủng hộ Microsoft và phản đối sự can thiệp của Tư pháp vào thị trường.

Như ấn phẩm Wall Street Journal đã viết ngày 29 tháng 6: "Đúng vậy, Microsoft ủng hộ những nhóm ủng hộ Microsoft. Bất kỳ ai biết các nhóm này làm việc như thế nào đều biết rằng cổ phiếu kinh doanh của nó cố định một cách ý thức. Cổ phiếu của họ đạt được sự ủng hộ đơn giản bởi cổ phiếu đó không phải để bán.”

Không ngạc nhiên lắm khi mà các tổ chức như Hiệp hội những người nộp thuế quốc gia và Viện Independent, với vai trò là những nhóm thị trường tự do, có được sự ủng hộ nào đó từ Microsoft trong số nhiều nguồn khác. Mối quan hệ đáng nghi thật sự đã ở bên bờ bên kia: Robert Bork, nhà chống độc quyền lớn, và Hiệp hội Tiến bộ và Tự do đã đứng về phía Oracle. (Và, nhân tiện đây, như tôi đã tiết lộ trước, tôi tự hào là một thành viên trong ban cố vấn của tổ chức này, Tổ chức những người Mỹ vì sự dẫn dắt công nghệ, một tổ chức ủng hộ cạnh tranh mở trong công nghệ kỹ thuật và có sự hỗ trợ từ phía Microsoft.)

Vậy Larry Ellison phản ứng như thế nào trước hoạt động của các tổ chức ủng hộ này? Thay vì đưa trường hợp của mình ra công luận hay thách thức tính chính xác trong phát biểu của các nhóm này, Ellison thuê “hung thần” của Bill Clinton - Terry Lenzner, người đứng đầu công ty điều tra IGI. Thay vì tranh luận ý kiến, Oracle cho một nhóm P.I. tiết lộ những quan hệ tài chính giữa Microsoft và những nhóm ủng hộ nó. Ellison nói rằng tất cả những hoạt động mà Lenzer đảm nhiệm, bao gồm cả việc đi lại các văn phòng vào buổi tối và bới móc rác rưởi là hợp pháp. Tất nhiên. Và thật là một sự chùng hợp ngẫu nhiên khi mà những người ủng hộ thị trường tự do bị người ta đánh cắp máy tính. (điều này Lenzer không thừa nhận là mình đã làm nhưng chúng đã biến mất một cách dù sao cũng rất đáng nghi ngờ).

Một nhà ủng hộ Microsoft nói với chúng tôi rằng nhân viên quảng cáo của Ellison có một vài mẩu tin về tài chính cá nhân của ông ta và đã tranh luận với báo chí. Phản ứng của Ellison đối với những họat động của Lenzer là: "Luôn giữ kín, những nhóm tiên phong của Microsoft có thể đã ảnh hưởng không đúng cách đến kết quả của một trong những vụ chống độc quyền quan trọng nhất trong lịch sử Mỹ".

Gates và Microsoft cạnh tranh với Oracle bằng cách bán cho người tiêu dùng những sản phẩm giá rẻ hơn. Ellison và Oracle cạnh tranh với Microsoft bằng cách thuê những gián điệp kinh tế hoạt động trong các công ty đầu sỏ, cố gắng tìm khe hở. Hãy nói xem ai là người đáng bị điều tra bởi Bộ Tư pháp. Rõ ràng những sự kiện này làm sáng tỏ những sai lầm trong tính cách của Larry Ellison, nhưng chúng cho chúng ta thấy nhiều hơn về sức mạnh của những cuộc tranh cãi. Rõ như ban ngày là rất khó thuyết phục khách hàng là Microsoft không tốt đối với họ.