ChúngTa.com

Thực trạng học phí
Theo tính toán, mức HP hiện chỉ bằng một phần nhỏ so với chi phí đào tạo thực tế cho một sinh viên. Tuy nhiên hiện nay, với đa số các trường, HP chiếm tới 2/3 tổng số nguồn thu của nhà trường. Theo quy định, tỷ lệ HP dành để tăng cường cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy- học tập không dưới 35% đối với khối giáo dục, không dưới 45% đối với khối đào tạo. Số còn lại sau khi chi trả lương cho cán bộ giáo viên, nhân viên... không đủ cho các hoạt động của cơ sở đào tạo.

Ví dụ, các trường đều cho biết, hầu như không có kinh phí dành cho SV đi thực tập. Về phía các trường dân lập, hiện nay có 16 trường ĐHDL nhưng chỉ một trường dám lấy đến mức trần của Nhà nước cho là 400 nghìn đồng/ tháng. Theo họ, nếu tính đúng thì tiền HP phải tới 1 triệu đồng/ tháng. Nhưng nếu lấy cao quá lại sợ sinh viên không dám vào học.

Điều chỉnh theo hướng nào?
Bộ GDĐT đã hai lần lấy ý kiến hoàn chỉnh dự thảo "Quy định về khung học phí, thu và sử dụng học phí ở các cơ sở đào tạo thuộc hệ thống giáo dục quốc dân". Khung HP mới được xác lập theo hướng: Có mức thu đảm bảo đủ chi cho đào tạo một sinh viên để tận thu của những đối tượng có điều kiện, lấy một phần nguồn thu đó cấp học bổng, trợ cấp hoặc miễn giảm trực tiếp trên mức thu cho sinh viên nghèo.

Theo đó HP ở tất cả các loại hình giáo dục, ở tất cả các cấp bậc học sẽ tăng so với hiện nay. Mức trần HP ĐH sẽ tăng từ 180.000/tháng hiện nay lên 250.000 đồng/tháng; HP đối với đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ cũng được kiến nghị tăng lên đến mức tối đa là 4,5 triệu đồng/năm. HP bậc THCN, THPT cũng tăng nhưng không đáng kể nhằm khuyến khích, thu hút người học. 

Ở bậc tiểu học vẫn giữ chủ trương miễn giảm HP hoàn toàn để duy trì kết quả phổ cập tiểu học trên quy mô toàn quốc. Bậc THCS tuy đang tiến hành phổ cập nhưng vẫn thu HP với mức hợp lý để đảm bảo kinh phí cho giáo dục.

Bên cạnh việc tăng HP, sẽ mở rộng hoặc tăng mức chính sách miễn giảm HP, trợ cấp, cấp học bổng cho sinh viên nghèo, các đối tượng chính sách; sửa đổi các quy định về học bổng và trợ cấp khó khăn cho sinh viên. Trong đó, quy định về cấp học bổng được điều chỉnh theo hướng xét các tiêu chí chính sách xã hội, đặt những tiêu chí này ở vị trí bằng hoặc ưu tiên hơn kết quả học tập để tạo cơ hội cho học bổng đến đúng đối tượng.

Việc góp ý cho dự thảo đã được đưa ra từ cuối tháng 5.2002 và khi đó dự kiến sẽ áp dụng ngay từ năm học 2002 - 2003. Tuy nhiên, vì "đây là vấn đề nhạy cảm và có ý nghĩa xã hội rất lớn", nên cho đến tận thời gian này khung HP mới vẫn còn là dự thảo. Trong những ngày tới, Bộ GDĐT sẽ trình Chính phủ một lần nữa và nếu được phê duyệt sẽ triển khai từ tháng 1.2004.

Mức thu học phí hiện hành quy định cho các cơ sở giáo dục:
(Theo quyết định 70/1998/QĐ-TTg ngày 31.3.98 của Chính phủ)

Mức thu học phí hiện hành áp dụng đối với cơ sở đào tạo: