Đi giữa các ‘Cặp Giá trị sống’

02:44 CH @ Thứ Bảy - 01 Tháng Năm, 2010

Ở đây Giá trị mà tôi muốn nói đến là những ý niệm được đạo đức cộng đồng công nhận như là một điều tốt ở mức độ nào đấy, hay chí ít cũng chấp nhận được như là một lẽ mà cá nhân có thể bộc lộ trong đối nhân xử thế.

Dù xã hội sinh ra những chuẩn mực, ngày càng văn minh hơn, nhưng các quan hệ giữa con người rất phức tạp nên đường chuẩn mực đó vốn là phi tuyến, đã thế trong từng hoàn cảnh bi du di, xê dịch, xô đẩy thậm chí bị dẫm xéo lên mà uốn lượn, đứt đoạn… đến mức người ta chỉ cố tự thu xếp bản thân được trong một đoạn rất ngắn, rồi sau thế nào tính tiếp, giải quyết tiếp….Cứ thế nhưng vấn đề bất cập, không ưng ý, sự vô lí cứ thế mà tích lũy trong đời sống và các quan hệ khiến tất cả cảm thấy rối loạn và bất an, hơn nữa là cản trở khả năng ‘nhìn xa trông rộng’ đối với con đường nhân sinh…Mọi điều khó mà nghĩ được, cam kết được về dài hạn…Thôi thì được lúc nào hay lúc ấy…cứ thế một ngày nào đó trong tương lai tá hỏa tam tinh, bất tỉnh nhân sự về một chuyện như là ‘không ngờ’ mà thực ra đã tiềm ẩn tích lũy từ trước.

Một người đang ở vị trí (X) , họ muốn đi đến điểm (Y) trong tương lai với kế hoạch mục tiêu và phương cách cụ thể hình thành trong đầu. Rõ ràng là để đi tốt nhất, ít sai lệch, rủi ro thì họ phải nhìn thấy một bức tranh rộng lớn – được gọi là bản đồ - những ‘mốc chuẩn’ và những đường dẫn từ (X) đến (Y). Cuộc sống thì đa dạng, phức tạp và nhiều ý niệm vô hình…nhưng cũng cần được thiết định dưới dạng Bản Đồ, và mỗi người phải tự trang bị tấm ‘Bản đồ Cuộc sống’ của chính mình cho hành trang lên đường hướng tới tương lai.

Từ khảo sát xã hội và rút từ kinh nghiệm bản thân, tôi cho rằng trước hểt, rất quan trọng và để quán xuyến cuộc hành trình Cuộc đời, mỗi người phải tự lập ra những ‘cặp Giá trị sống’ – theo nghĩa : là những Giá trị cận nhau, nếu mình xử sự không tốt thành ra thiên lệch và làm cho các đối tượng cụ thể thuộc một trong cặp Giá trị đó có thể quay ra đối lập nhau, trở lại giằng xé mình. Hoặc chính mình dần sẽ bị phân thân, méo mó hay biến hóa giữa cặp giá trị đó. Vì thế mang tính quyết định là : mỗi người phải tìm cách đi hanh thông giữa từng cặp giá trị đó, bằng cách phải tìm ra cho bản thân ‘Điều phải rời xa’ – thích hợp nhất. Từ đó mới xuôn xẻ mát mái, không gây ra sự phiền lụy, xung đột mà đi xuyên qua được sự phức tạp ở Đời, trong lòng người…mà đến được Đích mong muốn của mình.

Tôi ví dụ những ‘Cặp Giá trị’ & “Điều cần rời xa’ trong từng cặp đó với bản thân tôi ( Nguyễn Tất Thịnh ), để các Bạn tham khảo mà tự làm cho mình. Nếu ý nghĩa của nó càng hay ho, phổ cập, đại chúng ( nghĩa là được nhiều người đồng tình, chập thuận, noi theo…) ấy là Bạn đang tiệm cận đến con người thành đạt xã hội rồi đấy ( Chữ mầu Xanh là những ‘Cặp Giá trị’ Chữ mầu Đỏ ‘Điều cần rời xa’ )

LÝ & TÌNH
Ăn gian

BẠN & BÈ
Sinh sự

THẬT THÀ & KHÔN KHÉO
Mất lòng

CƯƠNG TRỰC & MỀM MỎNG
Hỏng việc

VỊ THA & TÔN TRỌNG
Giả dối

QUYẾT TÂM & THỎA HIỆP
Lạc lối

TINH YÊU & TINH DỤC
Nhục lụy

NHÂN ĐẠO & NHÂN VĂN
Mỵ dân

ĐỒNG NGHIỆP & ĐỒNG CHÍ
Bất tín

RUỘT THỊT & HÀNG XÓM
Bất nghĩa

DÂN TỘC VÀ CHẾ ĐỘ
Phản Quốc

Sau khi Bạn đã thiết định được ‘Điều cần rời xa’ trong việc hành xử giữa từng ‘Cặp Giá trị’ nêu trên, Bạn hãy nung nấu cho mình một hành trình cuộc đời như gợi ý dưới đây:

BẢN ĐỒ CUỘC SỐNG CỦA BẠN

HÃY NÊU RA NHỮNG LÝ DO MẠNH MẼ ĐỂ BẠN NUNG NẤU NÓ

• Sứ mệnh : Bạn là Ai bởi ‘Mũ’ đội trên đầu  Sự nghiệp XH mà Bạn theo đuổi & phụng sự

• Vị thế : Trở thành Đẳng cấp & Chất lượng quan hệ XH của Bạn

• Mục tiêu : Điều cần đạt được làm Bạn tăng Giá trị đối ứng với kì vọng của XH

• Hệ GT : Bạn phải đi giữa những cặp GT, trong đó ‘Điều cần rời xa’ là gì ? Hãy rèn luyện cảm xúc của Bạn về điều đó

• Qui tắc : Nhất quán để kiên định và đi qua rủi ro, không đánh mất mình

• Mục đích : Kế hoạch phải hoàn thành để làm tăng năng lực QĐ của Bạn sau đó

• Nhân sinh quan : Để Bạn có thể ‘Ngũ Thường’ & đi đúng ‘đường dẫn’ hàng ngày : HT +( 1 + 1 +... )

Để kết luận tôi nhắc lại câu tôi từng viết trong các bài trước : Vào ngày Bạn sinh ra đời, Bạn đã có Một Vốn rất quí là Sinh mạng mà Cha mẹ và Tạo Hóa ban tặng, Bạn đã sở hữu một điều rất quí là Thời gian Tương lai, đã đem đến cho mọi người thân xung quanh Một ý nghĩa rất quan trọng là Niềm Hy Vọng ! Về sau…Bạn đã sử dụng Vốn đó, sở hữu đó, gia tăng niềm Hy vọng đó như thế nào, và có hạnh phúc & thành đạt không…? Bạn không sinh ra Số phận nhưng là người dẫn dắt và quyết định cuối cùng với nó.

FacebookTwitterLinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Từ Hệ tư tưởng đến Hệ giá trị

    09/06/2018Nguyễn Trần BạtGiá trị của các hệ tư tưởng chỉ có tính chất tương đối, mang tính lịch sử. Tư tưởng và hệ tư tưởng không phải là những giá trị bất biến, càng không phải là những tín điều để tôn thờ, nó đang và sẽ bị thay thế bởi hệ giá trị, là một hệ thống các tiêu chuẩn để quy định, định hướng và tổ chức hành vi của con người trên phạm vi toàn cầu...
  • Hội nhập những giá trị cá nhân

    22/04/2018Nguyễn Trần BạtTôi nghĩ rằng, đi tìm cái quy luật tinh thần của mỗi một vĩ nhân trong cuộc đời chính là cách tốt nhất để chúng ta dẫn mình đến những thử nghiệm tinh thần của mình...
  • Từ bầy đàn đến cá nhân - Sự chuyển đổi hệ giá trị

    24/09/2015Phạm Bích SanSáng tạo bao giờ cũng là sáng tạo cá nhân, còn những hoạt động cộng đồng chỉ là sự tổ chức ra các điều kiện cho cá nhân sáng tạo...
  • Suy ngẫm về giá trị sống

    02/03/2015Matsushita KonosukeNếu ngồi ngẫm nghĩ tại sao chúng ta phải làm việc, có người cho rằng nếu không làm việc sẽ không có gì để ăn, nhưng tôi nghĩ không chỉ là như vậy. Không chỉ vì miếng cơm, mà để cho cuộc sống trong tương lai tốt đẹp hơn, mọi thứ đều phải bắt đầu từ ngày hôm nay. Vì vậy, con người phải lao động.
  • Bước lên nấc trên của thang bậc giá trị

    09/02/2015TS. Nguyễn Sĩ DũngMở cửa thì nắng, gió sẽ tràn vào. Những “cơ thể” đã quen với việc rèn luyện mau chóng thích nghi và tận dụng cơ hội này để lớn lên. Nhưng cũng sẽ có một số cá thể nhanh chóng bị nhức đầu, sổ mũi (vì bị cớm nắng từ lâu)...
  • Bàn về "những giá trị sống"

    13/07/2014Nguyễn Trần Bạt... rất mong ông trò chuyện giúp người trẻ suy nghĩ, nhìn nhận lại, đặt lại vấn đề về các giá trị nền tảng nhất cho cuộc sống. Mong ông cùng chia sẻ với độc giả về những điều họ cũng đang nghĩ, đang đi tìm và có thể chưa tìm ra hoặc tìm sai cho mình...
  • Lại bàn về những giá trị sống

    19/06/2014Nguyễn Trần BạtAnh là một mẫu mực, giống như cách anh nói, anh muốn đi tìm hiểu đời sống tinh thần của những người thành đạt, những người nổi tiếng để hiểu thêm họ như một cái gì đó để hướng theo. Anh vẫn nói là không muốn trở thành một người giảng dạy chuyên nghiệp, nhưng đối với tôi và đối với những giáo viên ở khoa chúng tôi cũng như các sinh viên ở đây thì anh vẫn là một người thầy...
  • "Lớp trẻ cần tự hình thành hệ thống giá trị mới"

    17/03/2013Hoàng Lê (thực hiện)"Lớp trẻ hiện nay mang trong mình cả một tiềm năng ghê gớm lẫn cả tai hoạ tiềm tàng. Nếu không biết khai thác, thật khó đoán biết điều gì sẽ xảy ra... Tôi muốn nói rằng, các bạn trẻ cứ yên tâm. Xã hội ta luôn đón chờ những tài năng trẻ"...
  • Góp ý bài phỏng vấn "bàn về giá trị sống"

    28/12/2009Lâm Kim ThànhTrong bài trả lời phỏng vấn của bác Nguyễn Trần Bạt vào ngày 07/06 /2009 về việc bàn về những giá trị sốngxin mạn phép chia sẻ ý kiến riêng kể cả đồng ý và phản đối quan điểm của bác...
  • Bàn về "những giá trị sống"

    29/11/2009Nguyễn Trần Bạt...một trong những nội dung quan trọng nhất trong tư duy của con người chính là lợi ích. Người không làm chủ các tư duy lợi ích, không thiết kế được công nghệ tư duy lợi ích và không biến tư duy lợi ích thành một nghệ thuật sống là người không có bản lĩnh trên thực tế...
  • Bàn về "những giá trị sống"

    25/11/2009Nguyễn Trần BạtTrong quyển "Cội nguồn cảm hứng" tôi có nói rằng Tự do sinh ra con người, không có tự do thì không có con người và tôi đưa ra cả khái niệm tiền con người. Tôi thảo luận với rất nhiều GS trên thế giới về khái niệm tiền con người và rất nhiều ông tá hỏa lên hỏi tôi rằng "Liệu ông có xúc phạm đến một số quá đông không? Bởi vì theo tiêu chuẩn của ông thì thế giới này chưa được 1/3 loài người là con người?"...
  • Những giá trị sống cho tuổi trẻ

    07/05/2009Với mong muốn làm phong phú thêm vốn sống cho các bạn trẻ - học sinh, sinh viên và các đối tượng thanh niên khác - bằng cách trang bị cho họ những giá trị tích cực và kỹ năng sống thiết thực, hữu ích trong hành trình vào đời, chúng tôi xin giới thiệu đến các bạn quyển sách Những Giá trị Sống cho Tuổi trẻ.
  • Tính tương đối của các giá trị

    12/01/2007Lịch sử và nhân loại học cho thấy sự biến thiên to lớn trong chuẩn mực và tín ngưỡng giữa những dân tộc và những nền văn hóa khác nhau. Có sự khác biệt tuyệt đối nào giữa cái gì đúng và và cái gì sai? Hoặc những phán đoán như vậy có đơn thuần là sự biểu hiện của một nền văn hóa nào đó hay của một ý kiến cá nhân?
  • Mẹ tôi - giá trị cũ

    13/10/2006Quảng YênMẹ có nhiều bạn gái - bà giáo thân, cùng thời, cùng tuổi, cùng mê thơ lãng mạn Pháp. Trong số họ, cũng có người khổ vì con cái ích kỷ. Có bà sống một mình, dù con rất giỏi và thành đạt. Cho dù họ cư xử không mấy mặn mà với mẹ mình, nhưng mẹ lại luôn tự hào về họ và nhớ mãi tuổi thơ con đã lớn lên đáng yêu như thế nào...
  • Hướng các giá trị đạo đức truyền thống theo hệ chuẩn giá trị Chân – Thiện – Mỹ

    27/03/2006TS. Đặng Hữu ToànNền kinh tế thị trường với những nguyên tắc vận hành và phát triển riêng của nó đang có ảnh hưởng sâu sắc cả theo hướng tích cực lẫn tiêu cực tới mọi mặt đời sống xã hội, tới hệ thống các giá trị, các quy phạm đạo đức, tâm hồn, tình cảm, lối sống và nhân cách con người trong một quốc gia, dân tộc. Phát triển kinh tế thị trường không chỉ làm nảy sinh quá trình xâm nhập, bổ sung lẫn nhau giữa các hệ thống giá trị, các chuẩn mực đạo đức, các quy tắc ứng xử truyền thống và hiện đại, dân tộc và quốc tế...
  • Định hướng giá trị và sự phát triển của thế hệ trẻ

    03/03/2006Phó GS. TS. Đỗ LongGiá trị bao giờ cũng đóng một là vai trò chỉ đạo và định hướng cho xã hội theo những mục tiêu to lớn được coi là có ý nghĩa cho sự tồn tại và phát triển. Quá trình phát triển của xã hội nhanh hay chậm tùy thuộc ở chỗ giá trị được định hướng có phù hợp với quy luật khách quan hay không, phù hợp nhiều hay ít, có tương ứng với giá trị của cộng đồng, của cá nhân hay không và sự tương ứng ấy ở mức độ nào...
  • Giá trị đích thực của lẽ sống tuổi trẻ VN

    07/09/2005Nguyên Tổng bí thư Lê Khả PhiêuNguyên Tổng bí thư LÊ KHẢ PHIÊU cho biết: "Khi trên báo Tuổi Trẻ trích đăng nhật ký của liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, tôi đã đọc, cắt và đóng lại theo tập. Sau đó, tôi chuyển cho vợ, các con và các cháu tôi cùng đọc. Vợ tôi nói “hay quá, cảm động quá”. Chuẩn bị chuyến đi công tác miền Trung khá dài ngày, tôi cứ Io sẽ không được đọc tiếp.Nhưng trước khi đi, tôi được tin nhà xuất bản đã cho in cả hai tập nhật ký của hai liệt sĩ Đặng Thùy Trâm và Nguyễn Văn Thạc...
  • Giá trị sống

    09/07/2005Nguyễn Thị OanhVài thập kỷ nay trong giáo dục đạo đức cho tuổi trẻ trên thế giới người ta dùng hai khái niệm mới là giáo dục kỹ năng sống (KNS-life skills) và giá trị sống (GTS - living values).
  • xem toàn bộ