ChúngTa.com

Trong số báo 1.065 ra ngày 8/4/2005, tờ báo Pháp Le monde informatique (thế giới tin học) đã dành phần lớn trang mục để nói về 30 năm hoạt động của hãng truyền thông Microsoft, trong đó có nhắc đến một câu nói nổi tiếng của nhạc sĩ Pháp Hector Berlioz: “Có cơ hội đạt đến tài năng không đủ, mà cần có tài năng để đạt được cơ hội”. Tờ báo muốn ám chỉ đến một người hội đủ cả hai yếu tố đó và không ai khác hơn là nhà tỉ phú Bill Gates, Chủ tịch tập đoàn Microsoft, người đã góp phần quan trọng trong cuộc cách mạng truyền thông vào những năm cuối cùng của thế kỷ trước. Nhân dịp BillGates sang thăm Việt Nam ngày 22/4 này, chúng ta cùng nhìn lại đôi nét về chặng đường thành công của nhân vật đặc biệt này.

Người ta kể rằng BillGates bắt đầubiết đam mê máytính từ những năm mới bước vào cấp II Ttrường Trung học. Năm 12 tuỏi, ông được nhìn thấy chiếc máy tính đầu tiên. Vẻ thô kệch của nó lúc đó gợi nhớ những lời “dự báo" nổi tiếng trong quá khứ, chẳng hạn như của tờ báo khoa học Popular Mechnics năm 1949: "Máy tính điện tử trong tương lai có thể chỉ còn cân nặng 1,5 tấn "... hay gần hơn, của Ken Olson, Chủ tịch và là người sáng lập hãng Digital Equipment Com, trong lời phát biểu năm 1977:"Không có lý do gì để ai cũng muốn có một chiếc máy tính điện tử trong nhà mình"...

Ngày nay, thực tế đã chứng tỏ hầu hết những dự báo trước đây đều...phá sản. Máy tính tràn ngập mọi nhà, giá ngày một rẻ, thậm chí có cả một dự án sản xuất máy tính xách tay 100 USD để cung cấp cho học sinh các nước nghèo. Với tư cách là một trong những nhà lãnh đạo doanh nghiệp xuất sắc nhất thế giới, BillGates có một tầm ảnh hưởng quan trọng đến đời sống công nghệ toàn cầu. Ông ra đời vào một thời đại mà công nghệ vẫn còn ở bên bờ của sự tiến hóa, chưa mấy ai có ýniệm phần cứng, phần mềm và chiếc máy tính vẫn còn là một hình ảnh xa lạ, mơ hồ với hầu hết mọi người. Thế nhưng, cậu học sinh Gates đã biết soạn thảo chương trình phần mềm đầu tiên vào năm 13 tuổi đề chơi trò chơi tic-tac-toe, thành lập Công ty đầu tiên (Traf-O- Data) năm 16 tuổi và năm 21tuổi ( 1976) sáng lập nên một trong những doanh nghiệp lừng lẫy toàn cầu (Microsoft). Bằng một tài lãnh đạo nhìn xa trông rộng, trong 30 năm qua, Gates cùng các cộng sự đã từng bước đưa tập đoàn Microsoft lên những tầm cao mới.

Những bí quyết quản lý công nghệ thôngtin

Theo nhận định của BillGates, trước khi con người tiếp cận được Internet vào những năm 1990, thế giới công nghệ thông tin đã trải qua ba cột mốc chính: đó là máytính cá nhân (PC) của hãng IBM, giao diện đồ họa và bộ vi xử lý 16-bit. Bước qua thế kỷ XXI, đời sống công nghệ trải qua những bước tiến không lồ mà dấu ấn của một trong nhưng người kiệt xuất như Gates không bao giờ phai nhạt. Cung cách quản lý và điều hành của ông tại Microsoft luôn trở thành mục tiêu tìm hiểu, nghiên cứu và cân nhắc của giới doanh nghiệp toàn cầu và người ta đề cập nhiều đền những bí quyết sau đây của ông và các nhà lãnh đạo Microsoft:

1) Tính chế ngự toàn cầu.

Trong lúc một số Công ty chú trọng đến nhân tố quyết định trong việc điều hành thì mối nhân viên của Microsoft tự mình nhắm đền việc chiếm lĩnh 100% thị trường. Phương châm của Microsoft là phục vụ lợi ích lâu dài bằng cách chiếm lấy thị phần trên những thị trường chiến lược trong thời gian ngắn nhất.

2) Top 5%

Theo David Thielen, tác giả một tập sách viết về những bí quyết hoạt động của Microsoft, một trong những điều mà những ai làm việc tại Microsoft cảm thấy thú vị là ở đây, người có ít tài năng nhất cũng là người rất thông minh. Họ thuộc trong số 5% những người thông minh nhất toàn cầu. Tuy nhiên không nên lẫn lộn giữa thông minh và tri thức. Tri thức dành cho những quyển sách trên giá sách, còn Microsoft chỉ đi ìm những người có thể vận dụng đầu óc và suy nghĩ thực sự. Đó là những mẫu người biết sáng tạo những ýtưởng mới, nhanh chóng nhận ra sự nhầm lẫn và làm việc theo một đường hướng hữu hiệu nhất. Xét về bản chất, khi tuyển dụng những người thông minh nhất, Microsoft đã hướng đến việc đảm bảo một lực lượng lao động có năng suất cao.

3) Luôn tạo ra sự thách chức cho doanh nghiệp.

Chiến thắng trong trò chơi kinh của doanh là biết cách đánh cuộc với lợi thế nghiêng về mình. Vào những năm đầu thập niên 1990, BillGates biết đánh cuộc với hệ điều hành Windows. Năm 1996, Gates tạo một thách thức mới cho Công ty bằng Internet. Nguyên tắc đánh cuộc, tạo thách thức cho doanh nghiệp đã được thể chế hóa trong việc quản lý Microsoft.

4) Thái độ đối với sự thất bại.

Ở hầu hết các Công ty thành công là điều tốt, nhưng thất bại là điều không chấp nhận được. Ở đó, lực lượng lao động luôn tham gia vào một cuộc chạy đua nhằm tránh thất bại. Ngược lại, với Microsoft, người ta "trông chờ” sự thất bại, vì nguy cơ của sự thất bại là con đường duy nhất để thúc đẩy sự phát triển. Như một nguyên tắc hành động, nhân viên Microsoft nhắm đến sự thành công mà không sợ thất bại. Và nếu họ thất bại, họ nắm bắt ngay được nguyên nhân của thất bại và không lãng phí thì giờ thêm nữa.

5) Nhà quản lý là những người có đủ năng lực.

Ở Microsoft, đặc tính quan trọng nhất của người quản lý là năng lực chuyên môn trong lĩnh vực mà anh ta quản lý.TheoThielen, các nhà quản lý ở Microsoft hiện rất rõ những công việc mà các cộng sự của họ làm. Họ có thể làm công việc của bất cứ cá nhân nào trong đội ngũ của họ. Chẳng hạn như nhà quản lý trong đội marketing phải là những nhà tiếp thị xuất sắc, người quản lý trong bộ phận lập trình phải là những nhà lập trình giỏi. Nguyên tắc này áp dụng cho tất cả mọi người, kể cả BillGates.

6) Thành tích, thành tích và thành tích.

Thành tích là tất cả một vấn đề ở Microsoft. Nó được chú trọng đến nỗi, Thielen cho rằng tập đoàn này là "vô cảm” và "không chơi đẹp”. Nhưng với Microsoft, kết quả cuối cùng là mối quan tâm duy nhất mà mọi người phải thể hiện.

7) Microaoft lớn hay nhỏ?

TheoThielen, Microsoft không phải là một Công ty to lớn và đơn lẻ. Đúng hơn, nó là một tập hợp những Công ty nhỏ và độc lập. Chức năng hàng đầu ở Microsoft là sáng tạo, thử nghiệm, tiếp thị và bán phần mềm. Điều thú vị là những chức năng này đều có thể thực hiện rộng rãi cho từng dự án riêng rẻ. Microsoft duy trì sự độc lập và năng động của một Công ty nhỏ trong lúc vẫn tận dụng nguồn tài chính, hệ thống tiếp thị và hướng chiến lược của một Công ty lớn.

8) Phương thức điều hành của BillGates.

Ông và những viên chức điều hành cao cấp của Microsoft biết rõ những gì diễn ra trong tập đoàn. Hàng tháng, người đứng đầu mỗi dự án gửi qua Email cho Gates và các nhà quản lý hàng đầu khác những bản báo cáo về hiện trạng của dự án họ đang quản lý và nêu lên những vấn đề gặp phải. Mỗi sáng thứ bảy, Gates triệu tập từng Phó Chủ tịch tập đoàn và dành nửa tiếng đồng hồ đề thảo luận những vấn đề ở mỗi bộ phận. TheoThielen, triết lý và tầm nhìn chiến lược của Gates lan tỏa, ngấm vào toàn bộ Công ty. Do nắm vững những gì đang diễn ra tại Công ty, Gates thường đưa ra những quyết định chính xác phù hợp với hướng chiến lược của Microsoft.

9) Tinh thần đồng đội.

Microsoft duy trì một tinh thần đồng đội cao, ở đó mỗi người cùng hướng về một mục tiêu chung. Nhân viên của Microsoft tự hào về công việc của họ, một phần do họ có nhiều tự do để lựa chọn cách thức thực hiện công việc.

10) Nơi làm việc cũng là nhà.

BillGates và Microsoft có một cách đơn giản để tối đa hóa năng suất của nhân viên, đó là cho phép văn phòng làm việc của mỗi cá nhân được sắp xếp theo ýriêng của họ. Điều đó có nghĩa là văn phòng làm việc tạo cho họ cảm giác như đang ở nhà. Cách chức ứng xứ này của Gates làm tinh thần người nhân viên luôn phấn chấn, giúp họ đạt được năng suất cao.

BillGates với thung lũng Silicon phương Đông

Bằng cặp mắt của một nhà chiến lược nhìn xa trông rộng, ngay từ nửa sau thập niên 1990, Gates đã nhìn thấy tiềm năng tin học của đất nước Ấn Độ cổ kính và xa xôi. Tháng 3/1997, Gates đã thực hiện chuyến viếng thăm đầu tiên tại Ấn Độ, được đón tiếp như một nguyên thủ quốc gia và được đặt cho biệt danh"William nhà chinh phục” (tên đầy đủ của ông là WilliamH.Gates, William gọi tắt là Bill). Tháng 9/2000, Gates quay lại Ấn Độ, đất nước có thành phổ Bangalore được mệnh danh là "Thung lũng Silicon" của phương Đông. Trong một cuộc phỏng vấn, Gates xác định sẽ tiếp tục đầu tư tại Ấn Độ và đánh giá cao năng lực sản xuất phần mềm to lớn của nước đông dân thứ nhì thế giới nàh. Ông quyết định thành lập Trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Hyderabad, nhưng đã không trả lời dứt khoát câu hỏi là đối với Microsoft thì Ấn Độ và nước láng giềng Trung Quốc, ai được Microsoft đánh giá là quan trọng hơn.

BillGates với chương trình “laptop 100 USD”

Năm 2005, nhà nghiên cứu NicholasNegroponte và vợ là Elaine, đồng sáng lập phòng thí nghiệm Media Lab thuộc Trung tâm công nghệ Massachusetts, đưa ra một dự án cực kỳ hấp dẫn. Đó là chế tạo những chiếc “laptop” (máy tính sách tay) được cung cấp năng lượng bằng tay quay, có giá thành dưới… 100USD để bán rộng rãi cho các nước đang phát triển phục vụ nhu cầu học tập của hàng trăm triệu học sinh hiện không có điều kiện mua sắm máy tính đang lưu hành trên thị trường. Sáng kiến được hoan nghênh và dự kiến khởi động vào những tháng đầu năm 2006, ưu tiên phân phối (laptop 100USD" cho các nước Brazil, Thái Lan, Ai Cập và Nigeria. Tại Đài Loan, hãng máy tính Quanta Computer được chọn để sản xuất sản phẩm. Tuy nhiên, BillGates là một trong những người chống lại chương trình "laptop 100USD". Ông nhận xét về nó bằng cái nhìn chế giễu, nhất là khi năng lượng cung cấp cho laptop được thực hiện bằng tay quay. Khó có thể hiểu một nhà từ thiện lừng danh như Gates lại có thể quay lưng với một chương trình hấp dẫn và đầy chất nhân đạo như thế. Phải chăng trong trường hợp này, nhà doanh nghiệp đã lấn át nhà từ thiện trong Gates? Hay phải chăng do chương trình “laptop 100USD" đang được một trong những đối thủ nặng ký nhất của Microsoft là hãng Google đỡ đầu? Trong một cuộc nói chuyện tổ chức tại Washington vào tháng 3/2006, Gates đề cập đến một loại máy tính lưu động do Microsoft kết hợp với hãng Samsung của HànQuốc để sản xuất với giá thành trong khoảng 600 - 1.000USD. Gates cũng mặn mà với kế hoạch biến điện thoại di động thành những "cái ví kỹ thuật số" (digital wallet) trong có thể chứa và phối hợp các thông tin cá nhân cho mỗi ngày sử dụng.