ChúngTa.com

... Nhà văn phải có trách nhiệm "dọn dẹp", "sám hối" những sai lầm, tội lỗi của quá khứ, trong lịch sử của một đất nước, một dân tộc... Đó là cái nghiệp của nhà văn nó quy định thế...

Lịch sử loài người đã luôn luôn cho thấy rằng, mỗi một loại chính thể nhẩy lên sân khấu cuộc đời diễn những câu chuyện của họ và để lại những thành tựu thật hoặc những xác chết thật. Họ có thể đúng đắn hoặc sai lầm, có thể nhân hậu hay tàn bạo. Có thể đẩy lịch sử tiến nhanh hoặc kéo lùi lịch sử hàng trăm năm. Họ diễn xong vai trò của mình rồi thì biến mất vào hậu trường. Những món nợ hân hoan hoặc u buồn đó đều phải trả. Nhưng vì họ đã hết vai trò hoặc đã chết nên không thể trả. Hóa ra hậu thế phải dọn dẹp những món đó.

Và hóa ra, người gánh những món nợ đó và hăm hở trả thay, lại là các nhà văn. Vì thiên chức của nhà văn là gánh nỗi đau của con người. Cái thân nhà văn như thân con lừa ưa nặng vậy. Chưa đủ nặng thì chưa bước. Thật là buồn cười. Nhưng quả thực là như vậy. Chẳng phải là sau hàng ngàn năm, người Trung Quốc vẫn đang trả giùm món nợ của Tần Thủy Hoàng đấy thôi! Chưa nói đến cái món nợ của "Đại cách mạng văn hóa Trung Quốc" mà nền văn chương chính thống của Trung Quốc hiện nay đang tái hiện, đang lý giải với hằng hà sa số những máu và nước mắt... Tại sao phải trả nợ? Vì thực tế là không thể trốn nợ. Vì nợ chưa trả xong, chưa thể thoát khỏi những "xiềng xích tâm lý" trói buộc một đất nước. Và chưa thể bước tiếp - những bước chân thật sự, về phía tương lai. Nợ trả càng chậm, nghĩa là bước giật lùi...