Tôi thường có thói quen để ý tới phong cách và ứng xử của các doanh nhân thuộc nhiều lứa tuổi, nhiều quốc tịch khác nhau. Những cái tưởng như không có gì, kỳ thực lại rất quan trọng, nhiều khi ảnh hưởng trực tiếp ngay đến sự thành bại của một chiến lược kinh doanh.
ÔngSteveBallmer - Tổng giám đốc Tập đoàn Microsoft lừng danh - đã đến HàNội trong chuyến viếng thăm (thực chất là đi làm ăn) trong 1 ngày. Chỉ vỏn vẹn 1 ngày, nhưng lịch làm việc của ông Ballmer dày đặc từ sáng sớm cho tới tối. Và trước mỗi cuộc tiếp xúc, cách ứng xử của "người bán hàng số 1 thế giới" này là khác nhau. Sự cư xử lịch lãm đúng mực trước Thủ tướng Việt Nam, sự hưng phấn đến cuồng nhiệt khi tiếp xúc trực tiếp với 1.000 chuyên viên phần mềm Việt Nam, sự thông minh và thoải mái trước ống kính truyền hình, những phát biểu đầy chủ đích trong cuộc bàn tròn trực tuyến… Tất cả đã cho tôi một ấn tượng rất kỳ lạ về con người "rất Microsoft" này. Nếu Bill Gates có cách tiếp xúc điềm đạm nhẹ nhàng trước cử tọa, thì ngược lại, Steve Ballmer lại có phong thái cực kỳ linh hoạt, thậm chí rất "rocker" (nghệ sĩ trình diễn nhạc rock), đặc biệt trước cử tọa trẻ. Cả hàng nghìn người nghe đã như bị Ballmer hút hồn bằng những động tác phối hợp cả thân người, chân, tay, miệng, và cả… lưỡi. Những cú chạy nhảy trên sân khấu của tỉ phú giàu thứ 19 thế giới, người duy nhất trên thế giới là tỉ phú trên cương vị người… làm thuê (Steve Ballmer là Tổng giám đốc điều hành Microsoft từ 7 năm nay, một chức vụ được… thuê làm bởi "ông chủ" Bill Gates) có thể khiến chúng ta cực kỳ ngạc nhiên. Bởi người mình, khi đã giàu lên, có chút thế lực trên thương trường, thì dù chỉ là doanh nhân, nhưng cách ứng xử đã "bề thế" thậm chí "chậm chạp" và "khệnh khạng" chứ không tưng bừng hồn nhiên pha chút hoang dại như Steve Ballmer. Mà đứng về "độ giàu" thì có lẽ tất cả doanh nhân Việt Nam cộng tài sản lại cũng không bằng tài sản của Ballmer.
Mỗi doanh nhân khi xuất hiện trong những "phi vụ" làm ăn của mình, dĩ nhiên họ cư xử không ai giống ai. Nhưng theo tôi, doanh nhân Việt Nam rất nên học phong thái ứng xử của những người như SteveBallmer. Họ càng giàu có thì lại càng giản dị, và trong mỗi cuộc tiếp xúc, cái họ quan tâm nhất vẫn là hiệu quả thực tế. Làm thế nào để đạt hiệu quả cao nhất qua mỗi lần tiếp xúc, mỗi khi đăng đàn tiếp thị sản phẩm hay quảng bá thương hiệu, đó là kết quả của sự nghiên cứu nghiêm túc và lâu dài tâm lý đối tượng, tình cảm và khả năng hưởng ứng của đối tác. Đó cũng là kết quả của sự tự tin cao độ được "rèn giũa" qua những "cuộc chiến thương trường" khiến doanh nhân biết mình cần phải thể hiện như thế nào trong những hoàn cảnh khác nhau. Tôi đoán, có những động thái ứng xử mang tính "sân khấu" đã được ông SteveBallmer dày công tập luyện. Cộng với sự ngẫu hứng, khả năng xuất thần thì những động tác độc đáo ấy của Steve mới phát huy sức thu hút tối đa. Sự tác động mang tính cá nhân của doanh nhân, phong cách và cả những ứng xử rất đặc thù của họ góp một phần rất quan trọng giúp họ đạt mục đích kinh doanh.
Chỉ làm việc trong một ngày, nhưng SteveBallmer - đại diện cho Microsoft - đã "bán" được hàng tỉ USD tiền bản quyền phần mềm Microsoft cho Việt Nam. Đồng thời, và quan trọng hơn, là "bán" được ý thức tôn trọng bản quyền sáng tạo cho người Việt Nam. Người bán được tiền to như thế mà người mua lại hào hứng, lại phấn khởi, thế mới là điều lạ! Và "điều lạ" ấy đã được thực hiện bởi một tay "phù thủy tiếp thị và bán hàng" độc đáo là SteveBallmer. Xem ra, phong cách doanh nhân là một cái gì quan trọng hơn lâu nay ta vẫn nghĩ.