Hãy Quên và Nhớ

10:50 CH @ Chủ Nhật - 15 Tháng Mười Một, 2009
Năm ấy, tôi dọn sang nhà mới. Gặp lúc đầu Xuân nên mưa thật nhiều, khoảng đất trước cửa nhà, nơi sẽ làm sidewalk, chưa được tráng xong nên rất nhiều bùn sình lầy lội. Trong khi loay quay tìm cách đậu xe để bỏ đồ đạc xuống, tôi đã vô ý làm một chiếc bánh sau của xe lọt xuống khoảng đất bùn, bị lún không chạy lên nổi. Tôi vội xuống xe, nhìn ngắm và nghĩ cách để chạy khỏi vũng bùn. Lúc ấy, có một người đàn Ông Mỹ khoảng gần trạc tuổi tôi, nhà ở đầu đường cách nhà tôi chừng 100 mét, đã đi bộ đến hỏi tôi cần Ông giúp gì không? Tôi chỉ chiếc xe và bảo: tôi cần đưa xe ra khỏi vũng bùn. Nghe vậy, Ông vội đi bộ về nhà; khoảng chừng mươi phút sau Ông lái xe đến.

Sau khi móc giây từ xe Ông vào xe tôi và chỉ tôi cách thức, Ông đã kéo được xe tôi ra khỏi vũng bùn. Tôi đã ngỏ lời cảm tạ Ông.

Vài hôm sau, khi đi ngang gần nhà Ông, tôi thấy Ông trước cửa nhà, tôi đã gật đầu và mĩm cười chào, nhưng Ông không trả lời đáp lại. Tôi nghĩ là Ông không thấy tôi chào Ông. Rồi cách vài hôm, tôi lại nhìn thấy Ông khi đi ngang qua nhà, tôi vội chào và mỉm cười với Ông, nhưng Ông không chào lại. Tôi thoáng thấy khó chịu, nhưng vẫn nghĩ là Ông, có lẽ, đang bận suy tư điều chi nên không lưu ý và thấy tôi chào.

Rồi sau đó một hôm, tôi cũng lại nhìn thấy Ông đứng trước cửa nhà phía bên kia đường, tôi lại chào Ông. Lần nầy, không như trước kia, khi mĩm cười tôi lại vẫy tay chào Ông để Ông dể nhận ra. Nhưng cũng như những lần trước, Ông vẫn thản nhiên như không nhìn thấy. Lần nầy, quả thực là tôi không thể nào tự bào chữa cho Ông được nữa, chắc chắn là Ông thấy tôi chào, nhưng lại làm lơ như không thấy để khỏi chào lại. Tôi cảm thấy thật ngượng ngùng và và bực bội. Tôi tự nhủ: kể từ nay, khi gặp Ông, tôi cứ kể như là người hoàn toàn xa lạ, chưa hề gặp gỡ, kể như Ông chưa từng giúp đỡ tôi, dù là trong phút chốc, kể như tôi chưa từng thọ ơn Ông và tôi sẽ chẳng mỉm cười, chào Ông nửa. Vậy cho nó “khỏe”, “khỏe” Ông và “khỏe” tôi; Ông khỏi phải làm lơ và tôi khỏi phải ngượng ngùng như những lần vừa qua. Dù nghĩ và quyết định như vậy, nhưng tôi vẫn còn cảm thấy kém “thoải mái” thêm một thời gian sau đó nữa.

Tôi là một người Việt Nam, cũng như bao nhiêu người Việt Nam khác, sau khi nhận ơn của ai, dù “nhỏ” hay “lớn” cũng đều nhớ ơn người đã giúp. Nếu không phải trả ơn hay không thể trả được ơn, thì khi gặp gỡ cũng luôn luôn chào hỏi thân thiện để biểu lộ chân tình cho một sự nhớ ơn tiềm tàng trong tâm khảm.

Rồi tôi quên hẳn đi chuyện nầy cho đến mấy năm sau, trong một lần nói chuyện với vài người bạn người Mỹ nhiều thân tình, tôi mới hiểu thêm được: người Mỹ sau khi làm cho ai, giúp đỡ ai điều gi thì quên đi, không ghi nhớ hay nhắc đến.

Tôi có một người bạn Mỹ rất thân vì làm việc sát cạnh bên nhau nhiều năm. Anh có kể cho tôi nghe về chuyện một người thân của anh môt hôm tình cờ, trong một hoàn cảnh nào đó, đã gặp một người phụ nữ Việt Nam mang thai, trong lúc bị bể “nước ối” có nghĩa là sắp sanh. Người Mỹ này vội chở người sản phụ thẳng vào nhà thương. Tại đây, nhân viên bệnh viện đã hỏi Ông địa chỉ và những điều cần thiết để ghi vào hồ sơ vì ngỡ Ông là chồng đưa vợ đi sanh. Ông trả lời là: hãy hỏi người sản phụ ... vì Ông không biết.

Ngày hôm sau, Ông trở lại bệnh viện và mang theo một thùng sữa gởi tặng người sản phụ và sau đó đã “biệt vô âm tính”. Riêng về người sản phụ Việt Nam kia, theo chỗ tôi nghĩ thì sau đó sẽ có phần “khổ sở” lắm vì không biết vị ân nhân đã giúp đỡ mình một cách thật dể thương và đầy tình người là ai và cư ngụ nơi nào để ngỏ lời tạ ơn.
Sau khi biết được điều trên và nghe câu chuyện kể, tôi nghĩ: thế cũng hay ! Và như vậy, giữa hai nét văn hóa Mỹ, Việt có một vài khác biệt trong sự suy tư và ứng xử. Cả hai đều mang sắc thái đáng yêu.

Người Việt Nam sau khi làm điều gì tốt hay làm ơn cho ai thì dễ có khuynh hướng nhớ đến chuyện đã làm. Nếu một người đã nhận ơn mà sau đó gặp lại người đã làm ơn mà vẫn thản nhiên, không chào hỏi thì sẽ dễ bị trách cứ chẳng hạn như: “người gì mà không biết ơn .... !” hoặc “người gì mà được người ta giúp cho ... mà còn làm mặt lạ ...” ....v..v.... Nhưng, trái lại, nếu nhận được ơn của người thì luôn luôn nhớ và chào hỏi thân thiện để biểu lộ sự nhớ ơn. Còn người Mỹ thì ngược lại, làm ơn xong thì quên hẳn đi, nhận ơn xong thì sẽ nói lời cám ơn nhưng không biểu lộ nhiều thân tình, nhớ ơn như người Việt Nam chúng ta, nhưng cũng không có nghĩa là không biết ơn.

Phối hợp lại hai nét trên, tôi thiển nghĩ: khi làm ơn xong thì hãy như người Mỹ: không nhớ và bận tâm đến việc đã làm cho người; nếu nói theo ngôn từ nhà Phật, theo thiển nghĩ nông cạn của tôi, thì đây chính là “làm ơn“ hay “bố thí” Ba La Mật, nghĩa là làm ơn mà không thấy có người làm ơn, không thấy có người nhận ơn và không thấy có vật đựợc tặng biếu để làm ơn. Còn nếu đã nhận ơn thì hãy như người Việt Nam: luôn nhớ đến điều người đã làm khi giúp đỡ mình và biểu lộ thân tình.

Khi phối hợp hai lối suy nghĩ và hành xử nói trên và xử sự được như vậy trong khi tiếp nhân xử thế, mọi người sẽ đạt đến điều gần như hoàn hảo đúng như lời một danh nhân đã nói:

Nếu bạn thi ân, đừng nhớ nó.
Nếu ban thọ ân, đừng quên nó.


LinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Chúng ta biết ơn sách

    21/04/2017Nguyễn Vĩnh NguyênNền văn minh nhân loại sẽ lụi tàn nếu một ngày những người viết tuyệt chủng. Và sự đọc và nhận thức của con người cũng sẽ biến mất. Điều đó sẽ không xảy ra. Giả thiết ấy hoàn toàn trái khoáy trong kỷ nguyên tri thức, cả nhân loại đang tận dụng mọi cơ hội để thúc đẩy sự hiểu biết để vận hành đời sống trên địa cầu theo hướng tích cực. Chúng ta không nằm ngoài dòng chảy ấy.
  • Học quên để nhớ cho nhiều

    04/06/2016Bảo ChâuCần khôn ngoan lựa chọn lưu giữ cái gì và xóa đi những cái gì, nói cách khác, phải biết quên. Đừng tiếc nuối. Quên có lợi lắm chứ. Quên những hận thù để cuộc sống được thanh thản. Quên những cái nhỏ nhen của người khác để giữ gìn những mối quan hệ được bền lâu, quên những phiền muộn để lạc quan trong cuộc sống.
  • Thói hư tật xấu của người Việt: Tốt lẫn xấu, nặng về gia tộc, học đòi quên chuyện lớn, buôn không thành nghề

    28/03/2016Vương Trí NhànVề đàng trí tuệ và tính tình, người Việt Nam có cả các tính tốt và các tính xấu. Đại khái trí tuệ minh mẫn, học chóng hiểu khéo chân tay, nhiều người sáng dạ, nhớ lâu lại có tính hiếu học, trọng sự học thức, quý sự lễ phép, mến điều đạo đức. Tuy vậy vẫn hay có tính tinh vặt, cũng có khi qủy quyệt và hay bài bác nhạo chế. Thường nhút nhát hay khiếp sợ và muốn sự hòa bình, nhưng đã đi trận mạc thì cũng có can đảm, biết giữ kỷ luật...
  • Trong gia đình hạnh phúc thường có một người quên mình

    28/12/2015Trường GiangHạnh phúc gia đình không phải tự dưng mà có, không phải tạo hóa cho không mà chính do con người tạo nên, hoặc bằng lao động chân tay hay trí óc, bằng trí khôn. Trong những con người làm nên hạnh phúc đó, ta thấy ít nhất có một con người quên mình thực sự...
  • Chúng ta ngủ quên trên kho báu trí tuệ của nhân loại!

    10/06/2015TS. Nguyễn Xuân XanhHay chúng ta hỏi ngược lại, Việt Nam có được bao nhiêu sách, bao nhiêu thư viện cổ, so với thế giới? Tại sao một dân tộc được cho là hiếu học mà lại ít sách như thế? Tôi chợt nghĩ ra, có lẽ dân ta hiếu học, nhưng thực sự chỉ một “giai cấp” nhỏ nào thôi...
  • Nhớ những điều quên

    30/09/2014Nguyễn Vĩnh NguyênLãng quên những thứ vặt vãnh để cuộc sống thăng tiến là tốt. Nhưng lãng quên những giá trị sống để hối hả chạy theo giá trị phù phiếm là nguy cơ cho những vùng nội tâm bị hoang ruỗng.
  • Có thể quên thời gian khổ, đừng quên điều nó dạy mình

    20/07/2014Trường GiangĐã qua một thời gian khổ; tuy đang sống trong một môi trường được cải thiện, thoải mái hơn, hạnh phúc hơn nhưng ít ai quên cái thời ấy vì nó là môi trường thử thách, môi trường rèn luyện con người vì nó để lại bao kỷ niệm đáng yêu, đáng nhớ...
  • Trí nhớ có giảm sút khi nhiều tuổi hơn?

    12/09/2013Trí nhớ bị giảm sút khi nhiều tuổi hơn? Điều này chỉ đúng đối với những người không sử dụng trí nhớ một cách phù hợp: trí nhớ giống như một cơ bắp – càng được sử dụng nhiều hơn càng trở nên khoẻ hơn và ngược lại.
  • Không thể ngủ quên trên kho báu

    15/12/2010Trần Bạch ĐằngDân Việt Nam nói chung chưa giàu, còn những tiêu chuẩn công bằng, dân chủ, văn minh, hạnh phúc thì đang trong quá trình xác lập có khi còn rất dài lâu. Với thể chế của Việt Nam, khả năng giữa nước mạnh với dân giàu không đối chọi. Không đối chọi với điều kiện đất nước đang được quản lý đúng theo những gì mà tổ chức lãnh đạo kỳ vọng...
  • Thương nhớ quân tử

    14/12/2010Lê Thiếu NhơnĐã có không ít nhân vật từ trang sách bước ra, và trở thành biểu tượng cho đời sống tinh thần của một người, hoặc một thế hệ. Anh binh sĩ cả cuộc đời gian truân Paven trong “Thép đã tôi thế đấy” cũng có thể xem như một ví dụ thuyết phục.
  • Vùng thương nhớ

    17/02/2009GS. Tương LaiLiệu có bao nhiêu dân thành phố không có một gốc gác nông thôn? Năm hết Tết đến, thật thú vị cho những người thành thị nào có được niềm vui về quê ăn Tết.
  • Bài học những tưởng nhớ đời

    19/03/2007Trần Ngọc LânBên tỉnh Đông, có một gã nhà giầu. Nói về đường ăn học, thì cái chữ, cái nghĩa trong bụng hắn chẳng được một ly nhưng nói về cách sống đầy mưu mô: Biến phải thành trái, biến trắng thành đen và đặc biệt là ngón " lừa thày phản bạn”, “qua cầu rút ván", "dây máu ăn phần", "gắp lửa bỏ tay người", "vu oan giáo họa"... của hắn bấy lâu đã được bọn đàn em tôn vinh xứng danh vào hàng..."Sư phụ”!
  • Lưu diễn biến cuộc đời trong bộ nhớ nhỏ bằng hạt cát

    22/02/2007T.N. (theo TechWorld)Để ghi lại toàn bộ những gì đã diễn ra trong khoảng 70 năm của một đời người, thiết bị lưu trữ siêu nhỏ đó phải có dung lượng 27,7 terabyte (TB), tương đương với 450 máy nghe nhạc Apple iPod 60 GB...
  • Đọc sách là một phương tiện bồi dưỡng trí nhớ và tư duy

    05/01/2006Phan Tất Đắc dịchĐọc sách một cách tự lực và có nghiền ngẫm kỹ chẳng những cho phép ta tiếp thu được tư tưởng của tác giả mà còn giúp ta đối chiếu tư tưởng đó với tư tưởng của các tác giả khác về vấn đề đó, và ta sẽ đi tới một phán đoán riêng của mình về những điều đọc được...
  • Tại sao học sinh bây giờ không nhớ sử?

    02/07/2005Nguyễn HàNhiều nhà giáo và bậc phụ huynh than phiền học sinh bây giờ ít biết hoặc biết rất lơ mơ về lịch sử nước nhà.Tình trạng này có thể thấy qua các bài kiểm tra hoặc ở các trò chơi, các cuộc thi tuyển hoa hậu, diễn viên điện ảnh, người mẫu thời trang.
  • xem toàn bộ